admin, Author at Tradita Katolike

18 Qershor – Shën Efremi, Diakon dhe Mësues i Kishës

Jeta e Shën Efremit, Mësues i Kishës

Mund ta falënderojmë Shën Efremin për himnet që këndojmë në meshë – ai e futi idenë e himnodisë së shenjtë në liturgji në shekullin e katërt.

Efremi lindi në vitin 306 në një qytet të Turqisë së sotme. Prindërit e tij nuk ishin të krishterë dhe kur Efremi gjeti besimin dhe u konvertua me pagëzimin e tij në moshën 18-vjeçare, ata e larguan atë nga shtëpia. Ai iu bashkua shërbesës së ipeshkvit vendas duke udhëhequr një shkollë dhe duke e ndjekur atë si ndihmës në Koncilin e Nicesë në 325.

Kur vendlindja e tij u pushtua nga persët, Efremi shkoi në Edesë të Sirisë së lashtë, ku jetoi në një shpellë si asketik. Megjithatë, ai nuk ishte një vetmitar – ai ndërvepronte rregullisht me njerëzit e qytetit dhe madje predikonte rregullisht atje.

Ai u shugurua diakon dhe punoi për të kultivuar komunitetin e krishterë në Edesë. Ai pa se mësimet e rreme po rriteshin në popullaritet, veçanërisht nëpërmjet këngëve të njohura që përshtatnin doktrinat e rreme me meloditë e këndshme.

Ai vendosi të përdorte të njëjtin trik dhe kompozoi këngë ortodokse për t’i zëvendësuar ato në imagjinatën e njerëzve. Ai formoi një kor grash dhe i urdhëroi ato të këndojnë në liturgjitë e qytetit, gjë që ndaloi ndikimin e herezive. Praktika e këngës së shenjtë në liturgji mund të gjurmohet në strategjinë e Efremit – himnet liturgjike të përhapura në të gjithë kishën lindore dhe më pas në perëndim.

Efremi shkroi vëllime me vepra teologjike në formën e himneve, letrave, trakteve, argumenteve dhe komenteve – pothuajse të gjitha në vargje metrike. Fjalët e tij u drejtoheshin njerëzve të zakonshëm dhe ndihmuan në zhvillimin e besimit të tyre, dhe ishin jashtëzakonisht të njohura dhe u përhapën shumë kohë pas vdekjes së tij. Shumë komunitete gjatë periudhës së tij lexuan veprat e tij pas Shkrimeve të Shenjta në Meshë.

Për punën e tij në mësimin e besimit nëpërmjet predikimit dhe shkrimit të tij, Kisha e nderon atë si një nga Mësuesit e Saj – një titull që u jepet disa shenjtorëve që ndriçojnë besimin me fjalët ose shembullin e tyre. Efremi është një nga shenjtorët më të dashur të kishës lindore – ata e quajnë atë Harpa e Shpirtit të Shenjtë.

Puna e fundit e madhe e jetës së tij ishte lehtësimi i qytetit të Edesës gjatë një krize buke në dimrin e vitit 372-373. Të pasurit refuzuan të jepnin nga paratë e tyre ose rezervat e grurit, sepse nuk i besonin askujt që t’i shpërndante ato në mënyrë të drejtë. Efremi doli vullnetar dhe shpërndau me sukses burimet për të gjithë ata që kishin nevojë për ndihmë, madje organizoi një përpjekje të veçantë për të ndihmuar të sëmurët. Ai u tërhoq në shpellën e tij pas asaj përpjekjeje dhe brenda një muaji, ai vdiq—ndoshta nga sëmundja që e mori kur u ndihmoj të sëmurëve.

Shën Efrem, ti fute himne të shenjta në liturgji për të luftuar herezinë – lutu për ne!

Muaji i Zemrës së Shenjtë të Krishtit, P. Enjell Sereqi S.J. – Dita e Shtatëmbëdhjetë

Muaji i Zemrës së Shenjtë të Krishtit, P. Enjell Sereqi S.J. - Dita e Shtatëmbëdhjetë

Urata e Gatimit

Une po besoj me nji fee t’gjaallë se jam para madhniis sate, o Zoti i em, eja o Shpiirtë e Korpë per me i dalë para per me e adhrue.

Po permyzem me ftyrë per dhee me pellkë t’zemres po t’adhuroi, o Zoti i emë e po t’a dii per ndeer per t’mira qi m’ke baa, maa shëndritë, po t’lutem, menden teme e m’a xejë zemren qi t’a njofë, t’a due e t’a ndieki per herë ma fort Zemren tande, o Jezu Krishti, qi jee rruga, e verteta e t’gjaalltit, n’gjitha kto t’mira e vyrtyre qi po m’i mson sidomos: GATIMI I PARE & DYTE (ma poshtë), e banë qi mos t’i kundershoi ma shëndritsinave tua, por t’pertrihem prore nder vyrtyte tui jetue krishtenisht t’mund des n’hiir t’andë. O Zoja e Bekueme m’ndimo per m’e ju pergjaa Birit t’andë t’hyjnueshmit. Shejti Jozef, Enjilli i Rois e t’gjith Sheitnit e Parrizit lutnije Zotin per mue.

Dita e Shtatëmbëdhjetë

Gatimi i Parë: Ta kesh para syysh Jezu Krishtin, qi tu ta qit para Zemren e Vet porsi nji krue lumniiet t’pamarueme, t’thrret per me xanëlumniin e vertetë.

Gatimi i Dytë: Lypjna ndihmen me e daa zemren tande prej t’mirave t’kohës e me u unjii mbas hirit t’Zotit e dashtniis Tij

Mendimi i Parë

T’tanë njerzit lakmojnë me kenë t’lumë. Ky lakmim asht si me thanë jeta e zemres sonë. Sikuer Krijuesi i dha hovin yjve t’qiells per me u sjellë per ajr, e tash sa shekuj tu e rrah at udhë qi ja pat shenjue i Lumi, i apin n’at mëndyrë t’vet lavd e ndeer si flet mbreti Profet: “Qiejtë tregojnë lavdiin e Perendisë e kupa qiellore shpall vepren e durve t’Tij.” (Psalmet 19:1)

Qishtu nguli edhe n’zemer t’njirit nji maal e efshim t’foort, me t’cillin e ngreh kah lumnija. Por shpesh na t’shkretët rrejt prej shqiseve e prej ndjesinave t’korpit e tradhtue prej veseve, shkojm me e kerkue lumniin aty ku s’asht e epna mbas atyne sendeve qi s’na bajn t’gëzuem, e marrisht largohena prej Atij t’vetmit qi unjii mundet me na lumnue.

N’kto kreatyrë kote zemra jonë gjindet porsi nji dru e leet, qi rrahet e perplaset prej tallazit e asht pa ja daa n’rrezik me shkue dam.

A do, o i krishtenë, mos me gabue n’nji punë kaq t’nevojshme? Shko te Zemra e Jezu Krishtit qi a krejt e Lume e e gëzueshme, pse asht Zemra e Zotit; xeetas lute qi ta kallxojnë mëndyren per me gjetë lumniin e vertetë.

Mendimi i Dytë

Shekulli i rrejshem thotë se per me kenë i lum, duhet me pas ndeer, gjana e knaqsi, por e Drejta e pamarueme na mson ndryshej. Ai pernjimend e plotnisht asht i lum, edhe se i mungon ndeera, gjaja e knaqa e shekullit. Ta vrojm n’at shtatore ku tesh ndandëmdhet shekuj gjallitë si i burgosun per ne. Aty e tinzon jo veç hyjniin, por edhe njeriin e vet nen hije t’bukës. Ku asht ktu madhnija e hyjnueshme qi gazmendon t’gjith Parrizin? Ku asht selija? Ku janë mbkamsiit e Qiells? Gjithçka asht e mshehun prej syve t’njerit. Madje n’vend t’nderimeve shumë herë asht perbuzë e marr neper kambë prej anmiqve. Ky poshtniim i madh na duket si ta peshojm me hater t’vedit, e me na u dashtë me ndejë n’at mëndyrë, sikuer rrin i Lumi nder sa kisha edhe per nji ditë, kishte me kenë punë e vshtiirshme; e praa Zemra e Jezu Krishtit n’gjith at poshtniim se bjerrë as nji grimë lumniin e Vet t’pamasë. Kndej t’na mbushet mendja se ndeerimet e shekullit s’na bajn t’lumë.

Po ndoshta pasunija ka me na gëzue?

Kqyr at lteer, n’nji shtatore drraset ka xanë vend Krijuesi i qiells e i dheut, e pos disa kishave n’t’cillat mbahet me nji lloj lulzimit, n’saa tjera gjendet me pak sende e shpijat e pasanikve janë veshë me shumë t’mira. Animaa n’t’gjith ket skam Zemra e Tij gazmohet. S’asht pra gjaja e malli i ktij shekullit kroni i lumniis. A kan me kenë ndoshta knaqat? Ta vrojm persri Krishtin, qi rri n’at Sakramend natë e ditë vetun, e panjoftun e i lanun prej shumicet t’njerzve. Konaqet e t’mdhejve e vendet e t’kajtunit janë mbushë me gjind ku ndihet knaqa e gëzimi, e te Krishti pak kush shkon mu pjekë e me ju ba shoq. Animaa Zemra e Tij gëzon se gëzon. E pra ta dimë se knaqat e shekullit s’munden me na lumnue zemrat tona. Per gojë t’Gjobit na thotë se Zemra e Jeme asht asi natyret sikuer asht e jueja. (Job 12:3) “Mbasi kto t’mira kote s’m’viin per me e gëzue ket Temen, s’kanë me ju vjeftë as per tujen.” Oh ç’t’vertetë t’bukur na ke zblue, o Shelbues i dashtun! Na e ngul per pellk n’shpirt tonë per mos me e harrue ma kurr.

Mendimi i Tretë

Po si a praa qi Zemra e Jezu Krishtit pa kto t’mira asht e lume? Pse fort me t’xetë flakron n’dashtnii t’unjiishme e plotnisht e gëzon Zotin. Ta dona Zotin e t’kena hirin e Tij, e at herë edhe na kena me u lumnue. Sikuer ajo Zemer asht e pernjitun hyjniis, ashtu edhe lumnija e Saj asht e pakufi, pse e pamarueme asht dashtnija e bashkimi.

Qe arsye per t’cillen kurr si lshohet gëzimi prej mungeset t’ktyne t’mirave t’paanshme, qi nee n’terrsi t’ksaj jete na habisin kaq fort sa me na u dukë t’nevojshme.

Ta mushim pra se çka lumnon at Zemer t’hyjnueshme mundet me lumnue edhe ket tonen. Per ket punë asht nevoja mu ndezë n’dashtni kah Zoti, e per me e dashtë pernjimend, t’kujdesena per me e njoftë at dashtnii t’pashoqe qi ka pas per ne, e ky mendim ka me na ngreh me ja dit t’miren.

Ta çmojm perher hirin e Tij permbi t’gjitha sendet e krijueme, e mos ta bjerrim kurr me ndoj mkat per çdo t’mirë t’ksaj tokë.

Mos u ço sot, o lexues i dashtun, prej kambve t’Krishtit pa i pertrii me trimnii kto dy premtime.

Urata

O Jezusi em, asht e vertetë qi kjo zemra jeme deri tash s’ka gëzue lumnii, pse s’t’ka dashtë Ty si duhet. E n’vend t’ktyne t’mirave t’mrazta, n’t’cillat kot e ka shpresue paqen, ta kishte kerkue te Ti, s’kishte mu gjetë sot mblue prej trishtimit e ngushticet. Por kndei e mrapa te Zemra jote kam me e lypë. Po i avitem me zell ktij kronit t’pashterrshem per mu knaqë e mu ngi n’at Gjak t’paçmueshem e n’at ujë fort t’dliir qi t’duel prej Zemret kur heshta gjakbâse ta çili.

Ban, po t’lutem, qi ky ujë i mrekullueshem t’m’pastrojn prej dishireve kote e t’paudha e ta perbuzi shka kam hatrue deri tash.

Ban edhe qi ky Gjak i hyjnueshem t’m’nezin n’zemer teme nji flakë dashtnijet kaq t’gjall, sa mund ti flas edhe une me t’drejtë ato fjalë t’nji sherbtorit Tand: “Jezusi asht dashtnija jeme e fuqia e krahit tem. Jezusi asht drita e mendes seme e flaka e zemers seme. – Jezusi asht ambelcimi i gojës seme e t’gjith e mira jeme”

Veç Ty due me t’dashtë, veç Ty due me t’sherbye. Ashtu kjoftë!

Lulja e Shpirtit

Lexoje per nji copë herë ndoj liber t’perkushtueshem, qi t’flasë permbi Zemer t’Krishtit; ose xetas thuje kunoren arit.

Zhgjetorja

Ban qi Zemren ta hatroj

Hirin Tand kurr mos ta lshoj

Ndollia

Kush e ka bjerrë paqen e zemres ta kerkojn te Krishti, qi asht vertetë, si thotë Sh’Pali, paqja e gëzimi jonë: “Ipse est pax nostra” (Efes. 2:14)

Nji vajzë deri sa kapi 25 vjet, ndej n’kuvend t’murgeshave, e n’ket shkollë shejtnijet e shkoj jeten e vet n’pafajnii e duel prej atij venit t’bekuem porsi nji engjell i pa t’keq. Por si kje perjashta, met e shkreta krejt pa rojë e filloj shpejtas mu lshue kah shekulli. Sikuer zogu, qi del prej kafazit, kerkon lirimin tu fluturue neper ajr, ashtu kjo pa kurr farë frênit u dha mbas dashtnijet t’nji udhkeqi, tu rrejt vedin se kso doret kishte per me gëzue. Ç’m’at ditë faret ju daravit knaqa e uratës e e sakramenteve e shkote n’kishë hera hera, e jo me mende t’mirë, por veç per marre t’shoqeve, mos ta daashin n’shej. Kater vjet zgjati n’ket gjendje t’zez; e qe si e kallxon vajza t’kthyemit e vet kah Zoti.

N’at kohë mkatesh vedja m’paditte e trishtimi pa ja da m’griite zemren teme, s’kishte ma paqë e hova hova premrenda mejet e nisha zanin e Krishtit qi m’thote: “O bii, deri ktu e mjeft ma, asht koha me e lanë rrugen e keqe.”

E qitun mbas shpinet prej atij njerit, Zoti m’shëndrriti e mi çili syt per me pa rrezikun ku kisha vojt. Mu perqeth shtati e m’mloi mneera, por desht Zoti mora zemren e ju porosita Zemres t’shugurueshme t’Jezu Krishtit e me shpresë i thaç: “O Zemer e hyjnueshme, ki dhimë per ket shpirt qi gjindet n’grykë t’ferrit, e mos e pshtosh Ti, pa dyshim ka me u bjerrë. Per shperblim t’mkateve t’mija une po ti qes para ngushtimet tua.”

N’at ças m’len persrii uzdaja e paqja. Shkova nder kambë t’nji meshtarit qi m’priti me t’mirë, e si u rrfeva, m’çoi te Zemra e Shelbuesit tem ku mrenda asaj varret ç’m’at ditë ngula prajen teme; e tash nji vjetë n’njikaq gëzim gufon shpirti jem, sa m’duket si me kenë te dera e Parrizit. Vetë vajza desht me e qitë ndolli n’Elçii me 11 Mars t’vitit 1874.

17 Qershor – Shën Gregori Barbarigo

Jeta e Shën Gregori Barbarigos

Shën Gregori Barbarigo kishte të gjitha aftësitë për një jetë të suksesshme në politikë, por përkundrazi iu përkushtua shërbimit të Kishës.

Ai lindi në vitin 1625 dhe ishte djali i një senatori nga Venecia e Italisë. Ai ishte një student i shkëlqyer, i arsimuar dhe mori jetën e një diplomati me familjen e tij qe kishte shum lidhje. Ai shoqëroi ambasadorin venecian në disa negociata të rëndësishme dhe udhëtoi shumë.

Pas pesë vitesh me ambasadorin, ai u kthye në Itali për të vazhduar studimet dhe për t’u futur në botën e politikës. Megjithatë, ai shpejt u zhgënjye nga bota politike dhe kërkoi këshilla nga një kardinal që kishte takuar në udhëtimet e tij. Gregori po mendonte të bëhej një vetmitar, por kardinali e këshilloi të ndiqte doktoraturën në drejtësi dhe më pas të bëhej prift.

Dhjetë vjet më vonë, Gregori kishte fituar një doktoraturë në të drejtën civile dhe kanonike dhe u shugurua prift. Aftësitë e tij ishin të vlefshme për Kishën dhe shpejt ai u emërua ipeshkëv dhe më pas kardinal.

Atij iu dha përgjegjësia për dioqezën në Padova të Italisë dhe e drejtoi kishën atje me urtësi. Ai riorganizoi dhe zgjeroi seminaret në rajonin e tij, duke shtuar një bibliotekë dhe një shtypshkronjë dhe punoi shumë për të kryer reformat që Kisha po inkurajonte në atë kohë.

Shën Gregori vdiq në këtë datë në 1697. Reliket e tij prehen në kapelën relikare në Bazilikë.

Muaji i Zemrës së Shenjtë të Krishtit, P. Enjell Sereqi S.J. – Dita e Gjashtëmbëdhjetë

Muaji i Zemrës së Shenjtë të Krishtit, P. Enjell Sereqi S.J. - Dita e Gjashtëmbëdhjetë

Urata e Gatimit

Une po besoj me nji fee t’gjaallë se jam para madhniis sate, o Zoti i em, eja o Shpiirtë e Korpë per me i dalë para per me e adhrue.

Dita e Gjashtëmbëdhjetë

Gatimi i Parë: Çoje menden tande n’at shpi t’Nazaretit e shih Jezu Krishtin qi shkon per vullndet t’Zojës e t’Sh’Jozefit.

Gatimi i Dytë: Lute fort qi t’jen ndigjesa jote si e Tija, me zemer e me vullndet edhe per mrenda me kenë kondend.

Mendimi i Parë

T’parat fjalë qi foli Shelbuesi jonë tu hi n’botë, si na i kallxon Sh’Pali, kjenë nji t’kushtueshem t’unjiishem me t’cillin u kondendue me shkue t’gjith jeten e vet mbas vullndesës t’Atit. Qishtu edhe ma t’mramet fjalë, qi tha n’kryq, kjenë si nji deshmi t’kryemit e urdhnit e pelqimit t’Atit t’Vet. “Consummatum est” (Joann 20:30) Asht krye gjithçka perfolen permbi Te profetët.

T’tanë kohën e jetës s’Vet e shkoi nen ndigjesë, kaq sa mujt me i thanë me t’drejtë kto fjalë: “…se gjithmonë baj çka i pelqen Atij” (Gjoni 8:29) Per ças po shkoj per vullndesë t’Atit Tem. T’tanë mbarë jeta e Krishtit mundet mu mbledhë n’kto dy fjalë: Ndigjesë Zotit. N’kto dy fjalë t’vetme do t’pshtetet edhe jeta e nji t’krishtenit t’mirë. Me rrnue pa ja daa nen sundim t’Lumit tu i vue me kujdes Urdhnimet e Tija.

Ti, o lexues i dashtun, qi po e kujton nevojen e këtij vyrtyti, a mundesh me thanë me t’vertetë, se perherë e ke ba vullndesen e Perendiis? Ti ndoshta plot herë ke punue si ta ka dashtë hatri kundra urdhnit t’Zotit. Pervuju pra e tash premto disa njete t’nguluna e rueju se i qet poshtë kto shëndritsiina.

Mendimi i Dytë

Jezu Krishti jo veç jetoi unjii per vullndet t’Atit t’Vet, por edhe atyne qi n’tokë kjenë kama e Tij. E paa me udhë per msim tonë qi me i shkue tridhet vjet t’jetës mshehtas n’shpi t’Nazaretit nder vadiina ma t’plotshme t’ktii vyrtytit.

N’t’gjith at kohë su predikoi popujve, s’bani kurrfarë mrekulliet, s’ja çili kuj shkakun e t’ardhunit t’Vet, s’mlodh apostuj, shkurt mâ, s’desht mu diftue per Biri i Tenzot. E po çka bani? I ndigjoi Sh’Jozefit e Zojës s’Bekueme: “…dhe i ndigjoi ata” ( Luka 2:51) Vetëzgjodhi me rrnue kaq shumë n’sundim per me na dhanë nji pasqyrë ndigjeset, e veç trii vjett e mrame duel me msue e me predikue. E n’ç’punë ndigjote? Sa kje i vogël ndigjoi nder ato sende ma t’ulta e ma t’poshtnueme, n’t’cillat ka zakon nji nanë e papasun me e vaditë fmiin e vet: e si lshoi shtat kapi punen e drrasaxhive si kushdo qi merr me xanë zanatin e mjeshtrinë e t’et. Po ku asht nderimi i Zotit e shelbimi i njerzve? A kta janë veprat qi janë t’denja me i ba Mesija i pritun ka mot? Oh ç’ndryshim t’madh kanë gjykimet e Zotit prej atyne t’robit!

Zemra e Jezu Krishtit n’gjith kto vjet me ket kurban ndigjeset i dha Atit t’Vet nderim e lavd nji me nji, si me ato vepra t’madhnueshme qi mrapa i bani kur predikoi e punoi provë t’mdhaja; sepse ket poshtniim e pervujtnii e lypte at herë Zoti, e prej saj hem i rrjedhte Perendiis ndeer e posaçme, hem ne t’tanve pasqyrë shelqyeshme per t’cillen fort nevojë kishte madhshtiija jonë.

Deri tash, o i krishtenë, si e ke ndjekë ket vyrtyt? Ti ndoshta ke shkue per sundim t’parve veç at herë kur urdhnii t’ka ra per shtat, e ma t’shumen e herës e ke ba ndigjesen piitas e me nji mii ankime. Oh sa fort je shmangë prej asaj pasqyrë qi ta bani Krishti. Mbas sodit orvatu qi ndigjesa jote t’jeen e unjiishme e me meritim, e jo do mos do sikuer ajo e ushtarve.

Mendimi i Tretë

Mbasi Vetë Krishti a denjue me e diftue kaq mirë pahin e ktij vyrtytit, asht udha me e pas edhe na fort per zemer, tu i ndigjue per herë Zotit e t’gjith atyne, qi janë n’tokë kama e Tij.

Por n’kto kohna t’vshtiira pak kush i shtrohet krejt urdhniit t’pariis, qi i Lumi e ka vue per me na sjellë per s’marit. Sa djelm e varza s’donë me e dit si duhet sundimin e prindve e s’ja kqyrin hatrin atyne, prej t’cillve mbas Zotit paten jeten e rrnesen, madje guxojn me i marrë me t’keq e me vue gojë n’ta. Si t’keen dalë ndigjeset t’prindve, pa vshitrsii mrrijnë me ba n’asgja edhe fjalët e t’parve t’fees, e me i ra mohit pushtetit t’hyjnueshem, qi Shelbuesi jonë ja ma lshue Kishës Shenjte. T’na mushet mendja se si ti shkojmë per vullndesë t’parve, i kena shkue edhe per vullndesë Zotit. Ktu shkrepin ato fjalë qi Jezu Krishti ju tha Apostujve e mbas ktyne edhe meshtarve: “Kush ju ndigjon juve, m‘ka ndigjue Mue, e kush ju perbuzë juve, m’ka perbuzë Mue.” Oh sa lerg asht kjo dorë t’krishtenësh prej pasqyret qi vetë Krishti na ka lanë! Oh sa nevojë t’madhe ka me xanë prej aso Zemret msimin e ndigjesës! Krishti i ndigjoi t’gjith atyne qi e kishin pas pushtetin prej Atit t’Vet; e tu punue n’ket mëndyrë i ndigjote vertetë Atit.

O i krishtenë, ta kesh per oor para syve ket vertetsii Fejet, e s’ka me tu dukë e vshtiir ç’do ndigjesë e mundshme, pse tu i ndigjue t’parve per hater t’Zotit, asht gjithnjii si me i ndigjue Atij t’Lumit.

N’t’ka ana mos me gabue kurr nji herë, ec mbas ksaj ndigjesës t’paperkulun, e kshtu hem n’ket jetë ke me kenë i lum, hem po mledh per parriiz meritime t’panjehuna.

Urata

Oh ç’pasqyrë ndigjeset na ke dhanë, o Zemer fort e dashtun, jo veç at botë kur rrnove n’ket jetë, por edhe tash e lumnueshme n’Sakramend t’lterit. Ti ule me vrap prej qiellit mbas fjalet t’meshtarit, qi asht nji krijesë e Jotja e e len vedin me t’baart neper rruga e me t’çue n’shpina t’vorfënve, hiin n’zemra t’padenja e t’perlyeme me mkate mortare, bahe pa praa kurban e per ne shkrihe. Ende zemra jonë madhshtore s’do me u shtrue sundimit t’parve, e mendja jonë krenare s’perkulet aspak.

O Zemer e hyjnueshme, qi per ne je pervuu kaq fort, s’due ma me punue kso doret. Tu i ngulë syt n’Ty po t’lutena me na ndihmue qi t’jetojm perore me ndigjesë t’unjiishme, sikuer Ti po ma ep shkasin n’ket Sakramend dashtnijet; pshtetun n’hir Tand po t’napim fjalen qi mbas tashit kena me u ndigjue atyne qi kan pushtet me na urdhnue, tu e marrë fjalen e tyne sikuer me kenë e Jotja.

Lulja e Shpirtit

Sot t’jesh fort i ndigjueshem prindve e t’parve tu e jo ngrehë prej friket, por per hater t’Zemers s’Jezu Krishtit.

Zhgjetorja

O Jezu, ban qi ndigjesa jeme t’jenë unjii me Tanden

Serafint e Qiells m’nimoni

Me dashtë Krishtin qi ju gëzoni

Ndollia

Qikjo ndodhii na difton se sa per zemer e ka Shelbuesi jonë ndigjesen.

I ishte dukë çiltas Jezu Krishti fmii nji murgeshës qi rrite n’dhom tu u shkrii n’lutë t’xeet. Ka u knaqë mirë ndjeu zanin e kumonës qi e thirrte me ba nji soj punet. N’at ças, tu ja çartë vedit, la vetun Krishtin e me gjithë vullndesë shkoi aty ku e lypte ndigjesa. Si e maroi at punë, u kthye me vrap n’dhomë t’vet per me pa prap Krishtin; e njimend aty mrendë e gjet, po jo ma fmi t’vogel si e kishte lanë po t’rritun. Xuer me e pvetë murgesha: “E ça t’rriti kaq me i herë?” I Lumi i pergjegji: “Pervujtnija jote, qi diftove qitash n’at ndigjesë t’shpejtë, m’ka ba kaq t’madh; madje me pas ngurrue ti, isha largue. N’do pra, o bij e dashtun, me i pelqye gjithmonë Zemers S’eme e me u bashkue me Te, pa ja daa ndigjoj shpejtas e pa fjalë atyne qi kanë udhë me t’urdhnue; e si i foli kta fjalë, tu e bekue ju zhduk.

Festa e Korpit të Krishtit

Origjina dhe Mrekullitë e Festës së Corpus Christi

Festa e Trupit dhe Gjakut Më të Shenjtë të Krishtit, e njohur historikisht me emrin e saj latin, Corpus Christi, kremton Praninë e Vërtetë të Jezu Krishtit në Eukaristinë e Shenjtë – Trup, Gjak, Shpirt dhe Hyjni. Tradicionalisht festohet të enjten pas së dielës së Trinisë.

Shën Juliana e Mont Cornillon

Festa e Corpus Christi filloi të kremtohej në vitin 1246 kur Robert de Torote, ipeshkvi i Liege, urdhëroi një festë të veçantë për nder të Sakramentit të Shenjtë në dioqezën e tij. Ai u bind për të filluar festën nga Shën Juliana, prijësja e Mont Cornillon në Belgjikë (1193-1258). Shën Juliana pat një sërë vegimesh, në të cilat ishte udhëzuar nga Zoti ynë që të punonte për të vendosur një festë liturgjike për Eukaristinë e Shenjtë, ndaj së Cilës ajo kishte një përkushtim të madh.

Pas shumë vitesh përpjekjesh, ajo më në fund e bindi ipeshkvin, i cili në atë kohë ndihmohej nga Jacques Pantaleon, kryedhjak i Liege dhe Papa Urbani IV i ardhshëm.

Mrekullia Eukaristike e Bolsenës

Në vitin 1263, një prift gjerman, Pjetri i Pragës, u ndal në Bolsena, Itali, ndërsa ishte në një pelegrinazh në Romë. Ai përshkruhet si një prift i devotshëm, por një prift që e kishte të vështirë të besonte se Krishti ishte me të vërtetë i pranishëm në Hosten e shuguruar. Ndërsa mbante Meshën e Shenjtë mbi varrin e Shën Kristinës (që ndodhet në kishën e emërtuar për këtë martir), ai mezi kishte thënë fjalët e Shugurimit kur gjaku filloi të rridhte nga Hotja e shenjtëruar dhe të rrjedhë mbi duart e tij mbi altar dhe korporal. .

Prifti u hutua menjëherë. Në fillim, ai u përpoq të fshihte gjakun, por më pas ndërpreu Meshën dhe kërkoi që ta çonin në qytetin fqinj Orvieto, qyteti ku po qëndronte atëherë Papa Urbani IV.

Papa dëgjoi rrëfimin e priftit dhe e shfajësoi atë. Më pas ai dërgoi emisarë për një hetim të menjëhershëm. Kur u konstatuan të gjitha faktet, ai urdhëroi ipeshkvin e dioqezës që të sillte në Orvieto Hosten dhe pëlhurën prej liri që mbante njollat e gjakut. Me kryeipeshkvinj, kardinalë dhe personalitete të tjera kishtare të pranishëm, Papa u nis me procesion dhe i vendosi reliket në katedrale. Korporali prej liri që mban njollat e gjakut është ende i ruajtur me nderim dhe i ekspozuar në katedralen e Orvietos.

Dy shenjtër në një garë

Papa Urbani IV u nxit nga kjo mrekulli për të krijuar një festë të re për të gjithë Kishën. Ai donte një meshë dhe një oficë të shkruar posaçërisht për këtë festë të re të rëndësishme të Eukaristisë së Shenjtë. Ishte kjo detyrë e vështirë dhe thelbësore që iu caktua të dy Shenjtërve Bonaventura dhe Toma Akuinit. Ati i shenjtë i rezervoi vetes të drejtën të zgjidhte se cili prej këtyre dy shkrimeve të njerëzve të mëdhenj do të përdorej.

Kështu në ditën e caktuar, të dy shenjtërit, secili me dorëshkrimin e tij nën sqetull, erdhën përpara vikarit të Krishtit. Shën Toma duhej të shkonte i pari dhe, i gjunjëzuar para papës, filloi të lexonte atë që kishte shkruar. Si Papa Urbani IV ashtu edhe Shën Bonaventura dëgjuan me lot emocioni veprën e bukur të këtij shenjtori. Dhe ndërsa Shën Toma ishte ende duke lexuar, Shën Bonaventura u largua dhe e grisi dorëshkrimin e tij në copa të vogla. Kur erdhi radha e Shën Bonaventurës, ai tregoi atë që kishte bërë dhe u tha se nuk e kishte më dorëshkrimin e tij. Shën Bonaventura shpjegoi se ai e konsideronte vetëm veprën e Shën Tomës të denjë për t’u përdorur në Festën e Shenjtë, prandaj ju duk e panevojshme të merrte parasysh punën e tij të dobët.

Dhe prej shekujsh në festën e Corpus Christi, brenda çdo kishe Katolike dëgjohen ato himne qiellore të shkruara nga dora e Shën Toma Akuinit: Pange Lingua, Tantum Ergo dhe Panis Angelicus.

Procesioni i Corpus Christi në Shqipëri

Bula Papale Transiturus

Një vit pas mrekullisë së Bolsenës, në gusht të vitit 1264, Papa Urbani IV prezantoi kompozimin e shenjtit dhe me anë të Bulës Papale Transiturus krijoi festën e Corpus Christi.

“Kujtimin e këtij memoriali duhet ta kremtojmë vazhdimisht, sepse sa më shpesh të shikohet dhurata dhe favori i saj, aq më fort mbahet në kujtesë. Prandaj, megjithëse ky Sakrament përkujtimor frekuentohet në solemnitetet e përditshme të Meshës, ne mendojmë se është e përshtatshme dhe e denjë që, të paktën një herë në vit – sidomos për të luftuar mungesën e besimit dhe poshtërimin e heretikëve – një kujtim më solemn dhe më i nderuar i këtij Sakramenti të mbahet. Kjo është kështu sepse të enjten e Madhe, ditën në të cilën vetë Zoti themeloi këtë Sakrament, Kisha universale, e zënë me pajtimin e të penduarve, bekimin e krizmit, përmbushjen e Urdhërimeve për larjen e këmbëve dhe shumë gjëra të tjera, nuk është sa duhet e lirë për të kremtuar një Sakrament kaq të madh.

Për më tepër, ne e dimë se, ndërsa ne ishim të caktuar në një post më të vogël, ju zbulua në mënyrë hyjnore disa Katolikëve se një festë e këtij lloji duhet të kremtohet përgjithësisht në të gjithë Kishën. Prandaj, për të forcuar dhe lartësuar besimin Katolik, dekretojmë që përveç kujtimit të përditshëm që Kisha i bën këtij Sakramenti, të kremtohet edhe një përkujtim vjetor më solemn dhe më i veçantë. Atëherë le të shpërthejnë zemrat dhe goja e të gjithëve në himne gëzimi shpëtues; atëherë besimi le të këndojë, shpresa të kërcejë, bamirësia të ngazëllojë, devotshmëria të brohorisë, kori të jetë ngazëllyes dhe pastërtia të kënaqet. Atëherë le të mblidhet secili me një shpirt vullnetar dhe me shpejtësi, duke përmbushur me lavdi detyrat e tij, duke kremtuar Solemnitetin e një Feste kaq të madhe.”

Pas dogmës së Trinisë së Shenjtë, Shpirti i Shenjtë na kujton, duke na bërë ta kremtojmë me Kishën, Sakramentin përfundimtar që, duke përmbledhur gjithë jetën e Shëlbuesit, i jep lavdi të pafund Hyjit dhe shpërndan frytet e Shëlbimit për shpirtrat e të gjitha kohërave.

Jezusi na shpëtoi në kryq dhe Eukaristia, e themeluar në prag të mundimeve të Krishtit, është përkujtimi i kësaj. Altari është vazhdimi i Kalvarit. Në altar, Jezusi është Viktima, sepse fjalët e shugurimit të dyfishtë manifestojnë ndarjen e Trupit dhe Gjakut të Tij, që rrodhi me bollëk gjatë Mundimit derisa Zemra e Shenjtë u shpua nga shtiza e centurionit. Krishti i vrarë i ofrohet Madhërisë Hyjnore.

Në meshë, Shëlbuesi vepron në personin e ministrit të Tij, priftit, duke ofruar në mënyrë të pagjakshme Sakrificën unike shëlbuese për të vazhduar veprimin e saj dhe për të shpërndarë frytet e saj. Në këtë shohim se Eukaristia u krijua nën formën e ushqimit, në mënyrë që ne të bashkohemi me Viktimën e Kalvarit: “Ai që ha mishin tim dhe pi gjakun tim, do të ketë jetë të përjetshme” (Gjn. 6:54).

Pra, Pritësi i Shenjtë është “gruri që ushqen shpirtrat tanë”, siç thotë Liturgjia e Shenjtë. Dhe ashtu si Krishti, i cili vdiq dhe u ringjall, mori jetën e përjetshme të Atit, në të njëjtën mënyrë të Krishterët marrin pjesë në këtë jetë të përjetshme duke u bashkuar me Jezusin përmes këtij Sakramenti madhështor. Zotërimi i parashikuar i jetës hyjnore në tokë në Eukaristinë është premtimi dhe fillimi i jetës që do të gëzojmë plotësisht në Qiell: “Të njëjtën bukë të engjëjve që hamë tani nën “perde” të shenjta,” thotë Koncili i Trentit, “do të hamë edhe në Parajsë pa “perde”.

Mesha është kulmi i besimit të Kishës. Mesha e Shenjtë, Sakrifica e Eukaristisë, është akti më i përsosur i fesë dhe kungimi është mjeti i themeluar nga Zoti ynë për të marrë pjesë plotësisht në veprimin e Tij shëlbues. Përkushtimi ynë ndaj këtij Trupi dhe Gjaku të Shëlbuesit le të marrë për ne frytet e Shëlbimit që Ai fitoi për ne në Kryq.

Muaji i Zemrës së Shenjtë të Krishtit, P. Enjell Sereqi S.J. – Dita e Pesëmbëdhjetë

Muaji i Zemrës së Shenjtë të Krishtit, P. Enjell Sereqi S.J. - Dita e Pesëmbëdhjetë

Urata e Gatimit

Une po besoj me nji fee t’gjaallë se jam para madhniis sate, o Zoti i em, eja o Shpiirtë e Korpë per me i dalë para per me e adhrue.

Dita e Pesëmbëdhjetë

Gatimi i Parë: Kujtoje me mende tande Jezu Krishtin n’at mal ku i zblon tetë lumniit e ma t’paret ket qi je sot tu e kujtue

Gatimi i Dytë: Lute xeetas per me e shkoqë krejt zemren tande prej t’mirave t’tokës tu kenë sado pak i vorfen n’shpirt.

Mendimi i Parë

Mendo qi Jezu Krishti, n’nji mëndyrë t’permallshme e ka hatrue per herë vorfnimin.

Kush asht ai njeri, qi tu muejt para se me le me ja zgjedh vedit nji nanë porsi ja ka qefi, shkon me kerkue ma skamnoren nder t’gjitha, e kshtu me rrnu plot me t’vshtiira n’ket jetë? Çka s’kishte muejt e s’kishte dashtë kurrnji, e ka muej e e ka dashtë Ditunina e pamarueme.

Ai i Lumi, qi para t’gjith shekujve pat prej Atit t’kenunit e hyjnueshem, zgjodh nji nanë per mu mishnue, e ket e zgjodhi t’vorfen, madje vorfnija vetë. Kjo vertetsi per t’saktë do t’na bajnë mu bindë. Me pas kerkue nji nanë pasanike kah shekulli, si kishin mungue n’t’leem t’vet sado pak ato tesha qi gaçojn edhe nevojtarët. Por Krishti kur leu s’desh me i pas as ato t’mira, qi i ka kushdo sa do n’skam me kenë.

Leu n’dhe t’hujë e larg shpiss s’amës n’Betlehem, gjithkush e perzuu, e me vullndet e kishte e kishte daa me kenë nji shpellë trolli a praja e berreve n’vend t’shpiis, kashta e fortë n’vend t’shtrojes, e disa zhele t’vjetra n’vend t’shpergajve. A kishte muej me diftue dashtnii ma t’madhe per vorfnim?

Oh sa n’pelqim e pat Krishti at shpellë, at grazhd, e n’t’gjithë at skam i lumnote Zemra prej dishirit qi kishte per me marrë vesht na kotninë e ktyne t’mirave t’këtij shekulli t’rrejshem.

Qe pra mëndyra per me ja vue kamen gjaas e maallit e s’ka pas se si me e qitë ma bukur n’dritë ket vertetsii, veç se tu u ba ai vet pasqyra jonë.

Mendimi i Dytë

E lumnoi edhe ma fort skamin tu e zbulue pahin e madhniin e Tij.

Hypi dikuer maja malit e aty i shfaq tetë lumniit e shperblimin qi kanë per t’pas ato qi i marrin mrapa.

Kush e ka n’ktoo lumnii ma t’madhin vend? Cilla asht permendun ma parë?

T’papasunit e skami. T’lumët, thotë Krishti, t’papasunit n’shpirt; pse e atyne asht Rregjinija e Qiells. (Mat 5:3) Ky shperblim s’ka per t’kenë nji me tjerë por fort i zgjedhun e jashta zakonit.

E dim prej gojës t’Shelbuesit tonë se gjith ata qi e bajnë per vedi ket lumnii kan me dalë me Krishtin n’gjygj t’funit per me i gjykue njerzt e kqi e Ejt kundershtarë. Ket madhnii ja premtoi i Lumi Apostujve e t’gjith atyne qi kan per t’punue mbas gjurmave t’ktyne, tu lanë gjithçka per hater t’Krishtit.

Qe ndeera e skamit, e e atyne qi si duhet e dishmojn. Asht e ditun se ma e shumta e krishtenimit s’janë thirrë prej Zotit me kenë t’papasun tu e lanë gjaan e maallin, por gjithkush, edhe shekullarët munden, e madje e kanë per detyrë me ndjek Krishtin skamnuer tu e mbajtë zemren e vet t’shkoqun prej t’mirave t’tokës, n’daçin me pas ndoj pjesë n’ket lumnii. E prandej Krishti tha: “Lum t’papasunit n’shpirt.” Kto t’papasunit n’shpirt, t’cillët Lumnia e pamarueme i njehë t’lum, janë ata qi s’ja njesin zemren e vet kti shekullit, qishtu s’kan me pas dam ato t’krishtenë qi i gëzojn me mjeftësii kto t’mira, mos dhaçin teper mbas tyne e mos i paçin n’hater me rrenim t’shpirtit.

E prandej n’çfardo gjendjet qi t’ka vue Zoti, o lexues i dashtun, mundesh, e fort t’perket me e pasë per zemer skamin e me e ndjekë n’at mëndyrë qi e thaçë siper, mbasi Krishti per herë e ka pasë n’hater e po t’priin tu tu ba pasqyrë.

Mendimi i Tretë

Shelbuesi jonë per me na diftue edhe ma fort pahin e t’papasuniis e dobiinat e shpirtit qi na rrjedhin prej saj, kaq e desht sa me u shporrë edhe prej gjaas ma t’nevojshme. Ta vrejm n’mal t’Kalvarit t’merthyem n’kryq per ne, e kena me pa se ma fort s’kishte me muejt me ra n’nevojë. S’ka ku e pushon kryet e Vet, edhe petkat e shtatit ja marrin ata gjakbâsa, e i qesin short nder sy t’Tij, mjeft me thanë se deri nji pikë ujë per me lagë buzët e thata e gjuhen e shkrumueme i mungon. Na e dim prej Fejet se gjith ky farë skamit se gjet perdhuni, por me vullndet e lypi, madje me gëzim, tu mendue se edhe na bit e Tij n’kto soj ngushticash kishim per t’durue n’mos me gazmend, sa do pak me durim, tu vu re Mbretin e qiells e t’dheut pa nevojë, por per msim tonë vojt n’at skam t’pashoq.

Xene pra, o lexues i dashtun, prej kësaj Zemre t’hyjnueshme pahin e ktij vyrtytit, e me ket pasqyrë t’shkelxyeshme para syve mos e lsho zemren tande mbas ktyne t’mirave kote, e saa ku t’mundesh njomja doren nevojtarëve, qi janë n’kamë t’Krishtit.

Xen edhe me bartë me vullndet, mungesen e ktyne t’mirave, kur ti pelqejn Zotit me t’provue me ndoj skam.

Urata

O Jezu, gjith gëzimi i Parrizit; e si s’ke me kenë edhe n’ket shekull plot me t’vshtiira, Lumnija e Dashtnija jeme? Por per t’saktë mbas sodit Ti ke me kenë knaqa eme, per or kam me t’thanë: Jezu veç asht dashtnija jeme? Fuqija e krahit tem, shijimi i gojës s’eme e flaka e zemers s‘eme.

Por e di se s’mjeftojn fjalët, por duhen edhe veprat e mira. T’lutem m’shkoq kryekput prej hatrit t’tepert t’ktyne t’mirave t’kajtunit t’kësaj jetë, per me i lakmue ato t’mira t’drejta qi s’marojn kurr.

At herë kurrnji ngatrrim s’ka me m’ngurrue n’dashtnii tande; e ban qi t’due pa praa me ato flakë t’Serafinve, me at pastrii t’virgjënve, me at besë e trimnii t’dishmitarve t’Fees e t’Shejtnave ma t’mdhej.

Ky dishiir t’jeen si nji dishmii qi po i baj Zemers s’ate, e cilla a vetë qandrra e dashtniis s’eme; t’jeen edhe nji shperblim i t’ftoftit t’krishtenve, qi tu t’njoftë s’t’dojnë e as s’t’sherbejn sa i perket.

Lulja e Shpirtit

Per hater t’Zemers s’Jezu Krishtit njitja sot doren, sa t’keesh mundsiin, nevojtarve, por mos kqyr me ta ditë dora e majtë çka t’apin e djathta, e per herë banu i dhimbshem me gjithkend.

Zhgjetorja

Ban o Krisht qi ta shkoqi zemren prej t’mirave t’tokës

Per t’gjith t’mira qi m’kee baa

T’falem ndeers o Krisht pa praa

Ndollia

Zemra e mshirshme e Jezu Krishtit i ndihmon t’perkushtueshme t’vet edhe nder skame t’shekullit, at herë kur lirimi s’asht per dam t’shpirtit.

Lexojm n’Elçi qi n’nji qytet t’Tirolit nji grue e vejë e fort skamnore do t’laate domosdo me 27 t’Prillit t’vjetit 1869 shum pare per nji detyrë qi kishte hii; e lypte puna se mos me i pas laa n’at ditë do t’shitej e t’leçitej e do ta lshote edhe shpiin.

S’kishte e shkreta eer paret n’xhep, as kurr farë uzdajet se ndoj baamirës kishte per t’ju gjetë n’ket nevojë. Nji ditë perpara vadiet grueja shkoi n’kishë per me pa nji Meshë, e me ju lutë Zemers s’Jezu Krishtit qi t’kishte dhimë per te e per konak t’sajë n’at nevojë aq t’madhe. N’kohë t’mrames nji fmii i shpiis hypi n’trapazan per me kerkue nji gja send lojet, e tu i luejt ato rraqe t’vjetra po i bie n’sy nji leter n’t’cillet diçka e randë ishte pshtjellë, per çudë e çilë e gjen nji grumull pare. Gjith gazmend djali nget me ja çue ato pare s’amës, i numron e ishin fiks aq sa i duheshin me laa n’e nesre. Shkoi grueja me gjith fmiit e vet te kisha e xeetas ju fal ndeers Zemers s’Jezu Krishtit per at t’mirë qi i kishte ba, tu e pshtue si per mrekulli prej aso ngushticet e pikdhimit

15 Qershor – Shenjtërit Vitus, Kreshencia dhe Modesti, martirë

Jeta e Shën Vitit, Kreshencias dhe Modestit

Vitus ishte një fëmijë i lindur fisnikërisht, i cili pati lumturinë të ishte udhëzuar në Besim dhe i frymëzuar me ndjenjat më të përsosura të Fesë së tij, nga dadoja e tij e krishterë, e quajtur Kreshencia, dhe bashkëshorti i saj besnik, Medesti.

Babai i tij, Hylas, ishte jashtëzakonisht i inatosur kur zbuloi neverinë e pamposhtur të fëmijës ndaj idhujtarisë; dhe duke mos arritur ta mposhte me goditjet dhe ndëshkimet, ai ia dorëzoi Valerianit, guvernatorit, i cili më kot u përpoq me të gjitha artet e tij për ta kthyer atë në përputhje me vullnetin e të atit dhe urdhrat e perandorit.

Ai shpëtoi nga duart e tyre dhe, së bashku me Kreshencian dhe Modestin, iku në Itali. Ata atje u takuan me kurorën e martirizimit në Lukania, gjatë përsekutimit të Dioklecianit.

Fryma heroike e martirizimit që ne e admirojmë te Shën Vitusi erdhi për shkak të përshtypjes që mësimet dhe shembulli i një dadoje të virtytshme krijuan te ai. Me një rëndësi kaq të pafund është zgjedhja e mësuesve, dadove dhe shërbëtorëve të virtytshëm për fëmijët.

Meditim — Çfarë lumturie për një foshnjë të formohet natyrshëm në çdo virtyt dhe që fryma e thjeshtësisë, butësisë, mirësisë dhe devotshmërisë të formohet në shpirtin e saj të butë! Duke qenë se një themel i tillë është hedhur mirë, hiret e mëtejshme transmetohen me bollëk dhe një shpirt i përmirëson çdo ditë këto fara dhe ngrihet në kulmin e virtytit të krishterë shpesh pa përjetuar konflikte të rënda të pasioneve.

Muaji i Zemrës së Shenjtë të Krishtit, P. Enjell Sereqi S.J. – Dita e Katërmbëdhjetë

Muaji i Zemrës së Shenjtë të Krishtit, P. Enjell Sereqi S.J. - Dita e Katërmbëdhjetë

Urata e Gatimit

Une po besoj me nji fee t’gjaallë se jam para madhniis sate, o Zoti i em, eja o Shpiirtë e Korpë per me i dalë para per me e adhrue.

Dita e Katërmbëdhjetë

Gatimi i Parë: Kujtoje Jezu Krishtin qi u difton Apostujve t’mirat e pastriis e t’virgjiniis; e sidomos se me ket vyrtyt i krishteni i pergjet Ejve

Gatimi i Dytë: Lype ndimen per me çmue e me e rujt pa e perlye, tu mos me i dhanë shkas tundimeve, por me i shutitë shpejtas ngaset n’punë t’liga.

Mendimi i Parë

Nji zamak i bardhë i rritun n’lulnajë t’myllun, qi me kullim t’gjethve e me eer t’kandshme i ngreh prej vedit syyt e gjith atynve, qi biin aty pari, asht bji shemtyr e zbeet e pastriis t’kësaj Zemer t’madhnueshme.

Jezu Krishti tu kenë vertetë i Biri i hyjnueshem, asht kroni i t’dliirtit; e pernjimend krue, pse porsi Zoti e gëzon krejtniin e plotniin, e t’tana vyrtyteve. Ky vyrtyt bashkë me t’gjitha tjerat kje dukue plotnisht n’Zemer t’Tij prej Birit t’Zotit, n’at çast qi u mishnue n’krahnuer t’Zojes s’Bekueme. Pastrija e tij praa asht kaq e pashoqe, saa as mendja e Ejve s’mundet kurr me e marrë vesht.

Larg kje perherë prej ksaj Zemer ç’do hije fajit, qi e perlyen e zhytron t’shkretin njeri. Mjeft me thanë se kjo asht e kullueme e shejte bashk me kullim e shejtnii t’Zotit; e per ket arsye Ati i gjithpushtetshëm gëzohet e kënaqet n’te per jetë t’jetës.

Gjith çka del prej kësaj Zemre asht e dliir, e si ti avitet i krishteni, s’ka se si mos me lakmue e mos me gëzue ket vyrtyt kaq t’bukur.

Sh’Njon Unjilltari, qi pos tanë Apostujve e pat fatmiren me mbajtë virgjiniin, u themelue edhe ma fort n’te si pshteti kryet permbi krahnuer t’Tij.

A dona mu mbajtë t’pastër gjithmonë? Ta ndeerojm me zell Zemren e Jezu Krishtit e per mrenda Sajë ta shkojm jeten tonë, e at herë sa do t’randa t’jeen tundimet e shejtanit, t’gjitha kena me i thye e kena me dalë pa e perlye shpirtin tonë.

Mendimi i Dytë

Per mu xee edhe ma fort n’ket vyrtyt, t’kqyrim se sa i ka hatrue i Lumi shpirtnat e kulluem. Kur desht mu ba njeri zgjodhi nji nanë jo pasanike kah gjaja, por kah shpirti fort e dliir e pa frymë mkatit. I desht hatri me pas n’tokë nji njeri, qi ti perkrahej si me kenë baba i Tij, zgjodhi Sh’Jozefin t’paster. Porsaa leu, desht me kenë adhrue porsi Zot i vertetë, e nder sa prajtnorë t’Betlemit, thrret bariit t’pa t’keq, e gëzon tu e pa pafajninë e tyne.

Mjeft me thanë qi ka diftue maal shumë per shpirtna t’dliir; hera herë ju duk i pashëm e me nji dashtnii t’posaçme, i muer ngrykë e ju dha lirimin me ulë kryet n’Zemer t’Vet. Shkurt maa ata, qi e kanë ruej zamakun e virgjniis t’paprekun, i ka fort n’pelqim e per zemer.

E na si e kena çmue pastriin?

Shpesh ankohena se permrenda nesh gjindena n’nji luftë t’rrebtë e t’padaame; aspak s’kena udhë me ba ket ankim mbasi na e kena fajin: po pse i apim aq lirim shiseve t’trupit tonë, sidomos syve? Pse s’ja veem frenin vedit n’t’prekun? Pse nepna mbas madhshtiiet n’t’veshun e n’t’mathun? Pse e marrim kaq me t’mirë korpin tonë e e llastojm gjithsesi? Pse si bimë mrapa vedit tu thanë uratë e tu marr shpesh sakramendet? E praa ta diim se ky soj tundimit, si na mson Jezu Krishti, nuk shtrohet veç se me uratë e me shterngim.

Ta terezisim vedin e trimnisht ti bajm disa premtime t’forta, tu u porositë Zemërs s’Jezu Krishtit per me mujt me i ndejë n’fjalë.

Mendimi i Tretë

Ven re lumniin, t’cillen Zoti ka me ja falë shpirtnave t’dlirë, e n’nji mëndyrë ma t’zgjellun atyne qi pa praa e kan mbajtë virgjniin e vet. Sh’Njoni kallxon n’Apokalips, qi pa n’vedim nji vister t’gjatë shpirtnash rrethue prej nji ditet fort t’madhe, after Selijes t’Shelbuesit tonë. Prej t’kajtunit t’ksaj hijeshi pveti se kush ishin ata shpirtna aq t’bukur. Nji zaa i pergjegji se ishin t’dlirtiit, qi kishin ruejt virgjniin. E n’at çast duel prej asaj vistret nji kangë kaq e kandshme, sa me ngushllue marë Parrizin, e veç kto fatmirë mujshin me këndue.

Po çka do me thanë qi kta shpirtna gjinden kaq ngjet Krishtit e e këndojn ket kangë t’kandshme? Do me thanë se virgjinat, mbasi n’ket jetë kan ndjekë ma fort se tjerët t’Lumin, qi asht kroni i pastriis e virgjniis, kan me gëzue nji lumnii t’pashoqe e kan me kenë si mbëkams t’nderueshëm tu e marrë mrapa Krishtin gjithku t’shkojn.

Zemra e tyne ka me gufue prej gazmendit, e do ta shfrejn tu këndue at kangë me t’cillen pa praa i falen ndeers per ket dhantii kaq t’madhe.

O lexues i dashtun, qi po e kujton ket vertetsi, t’lutem perbuzi msimet e shekullit, t’cillat e bajn n’asgja pastriin e virgjniin shejte; por ti, shëndritë prej kso dritet, mbas tashit mbaje gjithmonë n’at pah sikuer sot e ke marrë vesht, e sikuer ke me e hatrue ti vetë n’fill t’mordes.

Urata

O Jezu, pastrija e pambarueme, Ti fort m’ke dashtë tu u denjue me e bashkue n’Kungim Korpin Tand virgjin me ket temin, qi ka kenë sa herë perlye nder gjith farë mkatesh t’ndyeta! Si ke mujt mu denjue per me xanë vend n’ket trup tem, qi e kam shnjerzue ma zi se nji shtasë me shumë punë t’marrshme?

Oh sa i mirë je, o Shelbuesi em! Une sot per me ta diit Ty t’miren, po ta fali korpin e gjith zemren teme: Ti shejtnoi; kulloi po t’lutem dishiret e efshimet e mija: Shpirti i Krishtit n’shejtno mue; uji i krahnorit t’Krishtit m’pastro mue. O kroni i pastriis, o shujta e zgjedhun e Parrizit, sa herë ma ke dhanë vetveten n’ket sakramend dashtnijet, t’lutem mos kjoftë thanë me t’harrue ma, por t’binë nder mend se jam pjesa jote e pra m’ndihmo qi mos t’zhytem mbas sodi n‘kurrnji mkat dhuunet. Ne m’tundoftë shejtani, Ti m’del zot. M’msheh, po t’lutem, n’Zemer Tande, qi asht vendi i parrezikshëm e prej Sajë s’ka me mujt anmiku me e da shpirtin tem, i cilli kjoftë i yti sot e per jetë t’jetës.

Lulja e Shpirtit

Ven re a ke n’shpi ndoj liber a ndoj gja send tjeter, qi mundet me tu ba shkas per me perlye pastriin: per hater t’Zemërs s’Jezu Krishtit trete faret.

Zhgjetorja

Falma o Krishti, t’dlirtiit shejt.

Krishti i dashtun ndezë n’dashtnii

Ban qi t’jem i dliir unjii

Ndollia

Lexojm n’Elçi t’vitit 1869, se nji djalë n’Tirol t’Tedeshkut e shkote veten e vet si a ma zii, tu e shtye vedin pa kurr farë frenit n’do punë t’turpnueshme. Shum kush, qi ja dote t’miren e sidomos rrfyesi, e qortote qi ta ndalte at hov kahë mkati e i shkreti pergjegjte si tu qeshë: “S’kam si e shterngoj vedin, pse s’mundem kurrsesi me ja dalë.” N’at vjetë prej mrapshtinave t’veta u smue keqas fort e shpejt shkoj n’rrezik t’jetës. Nji meshtar, qi bukur mirë e njifte gjendjen e zez t’kti djalit, shkon me e pa e tu bisedue e qiti fjala fjalen permbi perkushti t’Zemers s’Jezu Krishtit, e prifti shkurtas i tha: “Ne e kapsh, o bir, ket perkushti, per t’vertetë ke me gjetë dobi t’madhe kah shpirti, e ndosha edhe kah korpi.” Prej ktij qortimit ju mush mendja djalit e premtoi qi per ditë kishte per t’thanë me t’xeet disa uratë n’lavd t’ksaj Zemer.

S’vonoj e liga me ju daravitë e filloj pak ka pak me ju pertrii shëndeti, e me ket perkushtii ju larguen edhe ato ngasa t’forta, t’cillat para ândet e theshin aq vrantas, sa mos me i pa mjet vedit. Ç’m’at ditë s’pat ma kundershtim me shkue jeten e vet t’dliir e t’pafaj.

Ky fatlum desht me e qitë ket ndeer dyfishe n’Elçi hem per falenderim t’Zemers s’Jezu Krishtit, hem me msue sidomos masen e re, qi ta marrin vesht nji here se kjo perkushti ep edhe ndiim e trimnii t’posaçme per me i shtrue t’tana tundimet e flligta.

14 Qershor – Shën Bazili i Madh

Jeta e Shën Basilit të Madh

Shën Bazili u lind në Azinë e Vogël. Dy nga vëllezërit e tij u bënë ipeshkvinj dhe, së bashku me nënën dhe motrën e tij, nderohen si Shenjtër. Ai studioi me shumë sukses në Athinë, ku lidhi me Shën Gregor Nazianzen miqësinë më të dashur. Më pas dha mësim oratori; por duke pasur frikë nga nderimet e botës, ai hoqi dorë nga të gjitha dhe u bë babai i jetës monastike në Lindje. Heretikët arianë, të mbështetur nga perandori, e përndiqnin atëherë Kishën; dhe Bazili u thirr nga tërheqja nga Ipeshkvi i tij për ti ndihmuar kundër tyre.

Energjia dhe zelli i tij shpejt i zbutën çrregullimet e Kishës dhe fjalët e tij të forta dhe elokuente i heshtën heretikët. Me vdekjen e Eusebit, ai u zgjodh Ipeshkëv i Cezaresë. Karakteri i tij komandues, qëndrueshmëria dhe energjia e tij, dituria, dhe jo më pak përulësia e ashpërsia e jashtëzakonshme e jetës së tij, e bënë atë një model për Ipeshkvinjtë. Kur Shën Bazilit iu kërkua të pranonte arianët në Kungim, prefekti, duke parë se fjalët e buta nuk kishin efekt, i tha: “A je i çmendur që i reziston vullnetit para të cilit përkulet e gjithë bota? A nuk i trembesh zemërimit të perandorit, as internimi, as vdekjes?”

“Jo,” tha Bazili me qetësi; “Ai që nuk ka asgjë për të humbur, nuk duhet të ketë frikë nga humbja e gjërave materiale; ju nuk mund të më internoni, sepse e gjithë toka është shtëpia ime; sa i përket vdekjes, do të ishte mirësia më e madhe që mund të më dhuroni; mundimet nuk mund të më dëmtojnë: një goditje do t’i jepte fund jetës sime të dobët dhe vuajtjeve të mia së bashku.”

“Asnjëherë,” – tha prefekti, – “nuk ka guxuar njeri të më drejtohet kështu.”

“Ndoshta,” sugjeroi Bazili, “ju kurrë më parë nuk e keni matur forcën tuaj me një Ipeshkëv të krishterë.”

Perandori hoqi dorë nga urdhrat e tij. E gjithë jeta e Shën Bazilit kishte kaluar me vuajtje. Ai jetoi mes xhelozive, keqkuptimeve dhe zhgënjimeve. Por ai mbolli farën që dha fryt të mirë në brezin e ardhshëm dhe ishte instrumenti i Zotit për të mposhtur arianët dhe heretikët e tjerë në Lindje dhe për të rivendosur frymën e disiplinës dhe entuziazmit në Kishë. Ai vdiq në vitin 379 dhe nderohet si Mësues i Kishës.

Meditim – “Ki frikë Zotin”, thotë Imitimi i Krishtit, “dhe nuk do të kesh nevojë të kesh frikë nga askush”.

Muaji i Zemrës së Shenjtë të Krishtit, P. Enjell Sereqi S.J. – Dita e Trembëdhjetë

Muaji i Zemrës së Shenjtë të Krishtit, P. Enjell Sereqi S.J. - Dita e Trembëdhjetë

Urata e Gatimit

Une po besoj me nji fee t’gjaallë se jam para madhniis sate, o Zoti i em, eja o Shpiirtë e Korpë per me i dalë para per me e adhrue.

Dita e Trembëdhjetë

Gatimi i Parë: Ta kesh n’mendë Jezu Krishtin, qi tu ta zblue Zemren e Vet t’thotë: Xen prej Mejet me kenë i but me zemer

Gatimi i Dytë: Lypja me zell butsimin, shpejtas largoje mniin, foli me ambelcim gjithkuej, por sidomos atyne qi s’ti ka ana; kurr mos e shpreh idhnimin

Mendimi i Parë

Mendo qi s’mjefton me kenë t’pervujt per vedi, n’mos kjoshim edhe t’butë me tjerë. Kndej Shelbuesi jonë njitas desht me na msue kto dy vyrtyte, pse njeni s’rri pa tjetrin, e se ka pra pervujtniin e saktë, njaj qi s’asht i ambel… “mësoni nga Unë, sepse Unë jam zemërbutë dhe i përulur nga zemra” (Mat 11:29) Butsimi asht nji vyrtyt qi ja veen frenin idhniis e largon mendimin prej nesh me i ardhë hakut ndokuj per ç’do t’keqe qi na ka ba.

Ky vyrtyt kje perherë porsi nishani i Zemres s’Jesu Krishtit, qi a pernjimend selia e paqes t’hyjnueshme, pa kurr farë turbullimit. Profetët shumë vjet para e perfolne me emna fort t’bukur, t’cillët na diftojn sa mirë do t’shkëlqete n’ket vyrtyt.

E thirren paranik paqet, mbret i butë e i ambel. “Qe Mbreti yt po vjen plot me butsii” (Mat 31:5)

Kujdesu me xanë prej ksaj Zemer ambelcimin, e xeetas me i ngja; e at herë ke me gëzue at lumnii, qi mundet me pas njeri edhe n’ket shekull, sa do qi asht shkretii plot me lot.

Mendimi i Dytë

Topraku i butsimit a zemra, e shpesh kjo e jona gjindet e idhtë e çohet peshë per me marrë uhaan, pse si do shokët e vet sa duhet, e perherë ja kqyr hatrin vedit.

Per ket arsye jena teper t’perzieshëm per punë e fjalë t’tjeterkuj e per tonat ja kena hatrin. Zemra e Jezu Krishtit punoj krejt ndryshe, pse flakrote n’dashtnii t’permallshme per ne; edhe se i dite gabimet tona me at dije t’pamarueme, me gjith ket i duroj e na duel zot. Kqyri ma fort ligshtiin tonë se sherrin, ma fort t’padijen se forcimin e zemres tonë, e prandej kësaj Zemer t’hyjnueshme duhet t’ja dimë per ndeer, se s’na ka marrë uhaan sikuer e patme meritue.

Veshtrini ç’fjalë t’ambla dolen prej gojës t’Tij: “Duenje shoqi shojn sikuer Une ju kam dashtë ju. Falni shoqi shojn n’doni me ju falë edhe une gabimet tuja. Bani mir atyne qi ju bajn keq e qishtu kam per t’ju njoftë per bit e Mi.”

N’ket terezii t’msimeve kjen edhe t’gjith veprat e Tija, qi i themeloj edhe ma fort n’marim t’jetës t’vet. Nji ushtar per kurr gja send i bie nji flakaresh shi n’gjygjë nder sy t’Sundimtarit. Krishti si urdhnon tokës me ju çilë nder kam e me perpii at orzii t’mrapshtë, por i nep veç nji ket t’pergjegjun t’ambel: “N’paça fol keq perpara ban deshmi, por n’paça fol mirë pse po mbie”

Apostujt diftuen ligshtii tu e lanë vetem, n’dorë t’mizorve e Shelbuesi jonë tek u njaall, ju duket e ju nep paqen e t’falunit.

Anmiqt e Tij mbasi e kryqzuen per mundim, rrishin te kryqi tu e sha e tu e vu n’lojë; Krishti at herë lut Atin e Vet per ta e ju del zot tu thanë se “s’dinë çka bajnë”

Sh’Toma kurr se si se xen besë t’njaallunit e Tij, ishte baa ky apostull me kenë lshue doret prej Krishtit, por i ambli Jezus pat dhimë per te, e pa pritë, çiltas ju diftue e e thirri per me vu doren n’varrë t’krahnorit e n’at t’prekun menjiherë ja shnoshi shpirtin e ja fali fajin.

Mushe menden pra, o lexues i dashtun, qi Shelbuesi yt asht krejt i butë e i ambel, e pa frikë pshtete n’Te uzdajen tande, se edhe ti ke me e i hii n’hater ne u mundosh pernjimend me i ngja n’ket vyrtyt.

Mendimi i Tretë

A dishrojm me kenë t’butë? T’fillojm ma parë me ja vu frênin hovit t’Zemres s’onë. Oh sa shpejt shpikat tona kishin mu ba topraku i paqes e i fashimit, si t’orvatena se cilli me kenë t’butë n’zemer. Per t’vertetë ambelcimi i asaj grues kite me qitë n’fash idhniimin e burrit e t’fmive. Ambelcimi i atij djalit a i asaj vajzës kishte me shprazë n’at shpi paqen e vertetë. Butsimi shutit idhnimet, gjygjet e mniit, e kshtu s’kishin me lee dokurdo ato shamatë, t’cillat, ma t’shumten e kohës rrenojn konaqet. Shkurt mâ gjith e mira kishte mu derdhë n’at shpi a n’at popull, ku secilli i merr mrapa me kujdes kto tri fjalë: shuej, duro, duej, e due ne thanë mos me çilë gojen n’kohë t’idhnimit, me durue t’bezdisunat e tjerve, me dashtë shoqin e shpijarët pa t’mirë t’vedit e pa diftue gjith at dashtnii ma teper n’njenin se n’tjetrin.

T’binë nder mend pra, o i krishtenë, e dyta lumnii: “Lumë t’butët, pse ata kanë me zotnue dheen” (Mat 5:4)

Qindro me ndjekë ket lumnii e at herë gjithkuej ke me ja prek zemren, e kerkush s’ka me mujt me t’kundershtue.

Urata

O Zemer e adhrueshme e Jezu Krishtit, vendi i paqes e i butsimit t’unjiishem, qe nji zemer krejt ndryshe prej s’Ates, qi dishron prej tashti me t’ngja Ty. Ti, o Jezusi em, qi kie i ambel si nji qingj edhe me anmiqt Tu, Ti i butë edhe me ata qi t’perbuzshin, ti i mirë me gjithkend aq sa, tek t’shifshin popujt, t’ngritshin mrapa ngrehun prej ambelcimit per me nije fjalen tande, sjellshin fmit e vegjel per me i bekue, t’dishroshin t’mjerët e t’smuetit per me u ngushllue e shëndoshë prej Tejet. Zemra jeme asht e padurueshme e idhnake, qi per asgja send merr mnii e s’ka dert per mjerina t’shokve.

Ah! Jezusi em, lshoje po t’lutem prej Zemres s’Ate n’temen ndopak prej ambelcimit t’Parrizit, prej t’cillit asht plot e Jotja; e kshtu tu ta ndjekë ket vyrtyt kaq t’hijshëm, t’xjerri gjith ato fryte, qi janë perfolë me plotnii edhe n’ket jetë atyne qi pernjimend bahen t’butë.

Lulja e Shpirtit

N’ndeer e n’lavd t’Zemres s’Jezu Krishtit t’jesh sot i butë me gjithkend, por sidomos me ata qi i ke randë e s’t’shkojn per pelqim tandin.

Zhgjetorja

Ban qi ti ngjaj Zemres s’Ate n’butsim

Ban, o Krishti, qi t’kem durim

E kurr ma mos t’m’kcejn idhniim

Ndollia

Perkushtija e Zemres s’Jezu Krishtit asht nji shkas i fortë per me shti paqen n’ato shpija, n’t’cillat ka ditë e mot asht zhdukë. Kjo Zemer e shugurueshme derdhë mbi ta ambelcimin tu hjekë çfarë do mniiet e idhnimit.

Nder sa ndollina qi munden mu qitë n’dritë, po zgjedh nji qi e kallxon Elçija e vitit 1872.

Nji zelltare e Zemres s’Jezu Krishtit xeetas e pa pritesë u dha me perhapë apostullimin e uratës e kungimin e shperblimit, jo veç nji herë n’muej po edhe krye javet, e kaq mirë i eci zelli sa mrriti me e ngrehë n’tri vende.

Ç’m’at kohë, si kallxon kjo vetë, m’rrjedhen hire e t’mira kaq t’mdhaja sa s’diftohen me gojë. Qe nji kso ndeeresh:

Kishe, thotë kjo zelltare, dy gjinii t’mit, t’cillët tash 20 vjet rrishin keqas me shoqi shojn, e kaq fort trashohej mnija nder vedi, sa mos me dashtë njeni tjetrit me ja ndije emnin. E kuer bite puna qi ndokush ja permendte njenit anmikun e vet, kuqej si gaca e u terbote si me i pas hii mneera. Kerkush s’ja kishte besë vedit se pajtohen ma kta dy me shoqi shojn.

Vajza qi e kishte ngul unjii uzdajen e vet n’Zemer t’Jezu Krishtit, me t’xeet ju lut, e si e maroi uraten ndjeu permbrenda nji za, qi i thote se Krishti s’kite per t’ja kursye ndeeren.

Pik s’parit i vojt mendja me i folë secillit vetmas, e njimend disa fjalë t’shkurta e t’xeeta t’saja, paten forcen me e fashitë ndopak idhnimin e tyne. Ne mram me mjeshtri e ma fort me shpresë te kjo Zemer e hyjnueshme, mujt me i bashkue kta dy mnizez e ju bani lutë t’permallshme per hater t’Zemres s’Jezu Krishtit me hjekë pezmin e mu pajtue uhaazash.

Mjeftunen kto fjalë per me i zbutë, e n’at ças me lot per faqe u kapen ngrykë tu i lypë t’falun shoqi shojt; e ç’aso ditet u deshten me nji dashtnii t’pathyeme, as me pas kenë vllazen prej nji nanet.

Nji shej i kushtueshem te lteri i Zemres s’Jezu Krishtit, edhe sot ja shtii n’mend gjithkujë ket ndeer t’posaçme.