admin, Author at Tradita Katolike

E Diela e Larit

Herët në mëngjesin e kësaj dite, Jezusi niset për në Jerusalem, duke lënë Marinë, nënën e Tij, Martën, Maria Magdalenën dhe Llazarin, në Betani. Nëna e dhimbjeve dridhet kur sheh Birin e saj tëksa përbadhet me rrezikun, sepse armiqtë e Tij janë në pritje të rrëzimit të Tij; por nuk është Vdekja, është Triumfi, që Jezusi do të marrë sot në Jerusalem. Mesia, përpara se të gozhdohet në Kryq, do të shpallet Mbret nga njerëzit e qytetit të madh; fëmijët e vegjël do t’i bëjnë rrugët e saj të jehojnë me Hosana-t e tyre drejtuar Birit të Davidit; dhe kjo në prani të ushtarëve të Perandorit të Romës, dhe të Kryepriftërinjve dhe Farisenjve – të parët, duke qëndruar nën flamurin e Shqiponjave të tyre;të dytët, të shtangur nga inati.

Profeti Zakari e kishte parathënë këtë Triumf që Birit të Njeriut do ti jepej disa ditë përpara Mundimeve të tij dhe që ishte përgatitur për të nga gjithë përjetësia. Ngazëllo me të madhe, o bijë e Sionit, lësho britma gëzimi, o bijë e Jeruzalemit! Ja, mbreti yt po të vjen; ai është i drejtë dhe sjell shpëtimin, i përulur dhe i hipur mbi një gomar, dhe mbi kërriçin e një gomari. Jezusi, duke e ditur se kishte ardhur ora për përmbushjen e kësaj profecie, veçoi dy nga pjesa tjetër e Dishepujve të tij dhe i urdhëroi të shkojnë te një gomar dhe kërriçi i saj, të cilin do ta gjenin jo larg. Ai kishte arritur në Betfagë, në malin e Ullinjve. Dy Dishepujt nuk humbasin kohë në ekzekutimin e urdhrit të dhënë nga Mjeshtri i tyre hyjnor; dhe gomarin dhe kërriçin e çojnë shpejt në vendin ku Ai po qëndronte.

Etërit e shenjtë na kanë shpjeguar misterin e këtyre dy kafshëve. Gomari përfaqëson popullin hebre, i cili kishte qenë prej kohësh nën zgjedhën e Ligjit; kërriçi, mbi të cilin, siç thotë Ungjilltari, askush nuk është ulur ende, është një figurë e botës paganë, të cilën askush nuk e kishte nënshtruar ende. E ardhmja e këtyre dy popujve do të vendoset brenda pak ditësh, pra: judenjtë do të përjashtohen sepse kanë refuzuar të pranojnë Jezusin si Mesia; paganët do të zënë vendin e tyre, do të adoptohen si populli i Hyjit dhe do të bëhen të urtë dhe besnikë.

Dishepujt shtrinë rrobat e tyre mbi kërriç; dhe Shpëtimtari ynë, që profecia të përmbushej, u ul mbi të dhe vazhdoi drejt Jeruzalemit. Sapo u mor vesh se Jezusi ishte afër qytetit, Shpirti i Shenjtë veproi në zemrat e atyre judenjve që kishin ardhur, nga të gjitha anët, për të kremtuar festën e Pashkës. Ata dalin për të takuar Zotin tonë, duke mbajtur degë palme në duar dhe duke e shpallur me zë të lartë Atë Mbret. Ata që kishin shoqëruar Jezusin nga Betania iu bashkuan turmës entuziaste. Ndërsa disa shtronin rrobat e tyre rrugës, të tjerë prenë degë nga palmat dhe i shpërndanë përgjatë rrugës. Hosana është britma triumfuese, që i shpall të gjithë qytetit se Jezusi, Biri i Davidit, ka bërë hyrjen e Tij si Mbreti i saj.

Kështu Hyji, në fuqinë e Tij mbi zemrat e njerëzve, siguroi një triumf për Birin e Tij dhe pikërisht në qytetin që, disa ditë më pas, do të kërkonte Gjakun e Tij. Kjo ditë ishte një ditë lavdie për Jezusin tonë dhe Kisha e Shenjtë do të na bënte të ripërtërinim çdo vit kujtimin e këtij triumfi të Njeriut-Zot. Menjëherë pas lindjes së Emanuelit tonë, ne pamë dijetarët që vinin nga Lindja e Largët dhe kërkonin në Jeruzalem Mbretin e Judenjve, të cilit ata synonin t’i ofronin dhuratat dhe adhurimin e tyre; por është vetë Jeruzalemi që tani shkon të takojë këtë Mbret. Secila prej këtyre ngjarjeve është një dëftesë e Mbretërisë së Jezusit: e para, nga paganët; e dyta, nga judenjtë. Të dy duhej t’i bënin Atij këtë nderim mbretëror përpara se të vuante Mundimet e Tij. Mbishkrimi që do të vendoset në Kryq, me urdhër të Pilatit, do të shprehë karakterin mbretëror të të kryqëzuarit: Jezusi i Nazaretit, Mbreti i Judenjve. Pilati – Guvernatori romak, pagani, frikacaku i poshtër – ka qenë, pa dashje, përmbushësi i një profecie; dhe kur armiqtë e Jezusit insistojnë që mbishkrimi të ndryshohet, Pilati nuk do tu japë asnjë përgjigje veç kësaj: Atë që kam shkruar, e kam shkruar. Sot, janë vetë Judenjtë ata që shpallin Jezusin si Mbretin e tyre: ata së shpejti do të shpërndahen, si ndëshkim për revoltën e tyre kundër Birit të Davidit; por Jezusi është Mbret dhe i tillë do të jetë përgjithmonë. Kështu u vërtetuan fjalë për fjalë fjalët që i tha Kryeengjëlli Marisë, kur i shpalli asaj lavditë e Fëmijës që do të lindte prej saj: Hyji Zot do t’i japë Atij fronin e Davidit, atit të Tij; dhe Ai do të mbretërojë në shtëpinë e Jakobit përjetë. Jezusi e fillon mbretërimin e Tij mbi tokë pikërisht sot; dhe ndonëse Izraeli i parë së shpejti do të heqë dorë nga sundimi i tij, një Izrael i ri, i formuar nga disa besimtarë të Izraelit të parë, do të ngrihet në çdo komb të tokës dhe do të bëhet Mbretëria e Krishtit, një mbretëri e tillë që asnjë monark tokësor nuk e kishte imagjinuar ndonjëherë në fantazitë e tij më të çmendura.

3. Vërtetësia e Fesë Katolike sipas Shkrimit Shenjtë dhe Arsyes – Sakramentet (Pagëzimi, Krezmimi)

Vërtetësia e Fesë Katolike sipas Shkrimit Shenjtë dhe Arsyes - Sakramentet (Pagëzimi, Krezmimi)

Pasi kemi shqyrtuar në detaje vërtetësinë dhe harmoninë e Kishës Katolike, le të vazhdojmë tani të shqyrtojmë dy mjetet e mëdha që ka lënë Jezu Krishti në Kishën e Tij, për të siguruar shpëtimin e njeriut. Mjeti i parë dhe universal është ai i lutjes.

I dyti përfshin sakramentet. Të dyja janë konsideruar si kanalet më të mëdha të hirit. Hiri është një dhuratë e mbinatyrshme e Hyjit që i është dhuruar njeriut për shëlbimin e tij. Ai është dhënë nëpërmjet meritave të Jezu Krishtit. Hyji i ka vendosur mjetet e hirit brenda mundësive të të gjithë njerëzve vullnet mirë. Në mirësinë e Tij të pafundme Zoti e ka krijuar njeriun sipas shëmbëlltyrës dhe ngjashmërisë së Tij dhe e ka destinuar për lumturitë e Parajsës. Ai sakrifikoi Birin e Tij të vetëm për shëlbimin e njerëzimit. Ai e di se edhe tani askush nuk mund të shkojë në Parajsë pa ndihmën hyjnore. Prandaj, ai vë në dispozicion të njeriut meritat e pafundme të Jezu Krishtit. Por çfarë do të përfitonte njeriu nga meritat e Shpëtimtarit, nëse ai nuk do të kishte mjete për t’i përvetësuar ato? Zoti, i Cili e do njeriun me një dashuri të përjetshme, i di të gjitha këto.

Prandaj, në mirësinë, dashurinë dhe mëshirën e Tij të pafundme, Hyji ka siguruar mjete të përshtatshme për shpëtimin e të gjithë njerëzve vullnet mirë. Tani këto mjete janë dy llojesh, njëri i përgjithshëm, tjetri i veçantë. I pari është privilegji i lutjes, i quajtur nga Shën Alfonsi “mjeti i mrekullueshëm i shpëtimit”. Tjetri përbëhet nga ato sakramente që Jezu Krishti na ka dhënë nëpërmjet Kishës.

Lutja është mjeti i mrekullueshëm i hirit. Është i mrekullueshëm, sepse është universal dhe i efektshëm. Secili është i aftë t’a kryej. Hyji, i Cili është kaq i urtë, i dashur dhe i mirë, e ka vendosur këtë mjet hiri në zemrën e çdo njeriu. Lutja është, me të vërtetë, mjeti universal i ndihmës mbinatyrore. Është çelësi i artë me të cilin fëmija, si dhe teologu, mëkatari si dhe shenjti mund të zhbllokojnë thesaret e mëshirës hyjnore. Thirrja e pafajshme e fëmijës, rënkimi i penduar i mëkatarit dhe psherëtima e zjarrtë e shpirtrave të zgjedhur të Hyjit bëhen të efektshmë në mënyrë të barabartë nga një vullnet i mirë. Kur njeriu lutet, Zoti nuk i merr parasysh braktisjet e tij, qofshin ato të shkuara apo të ardhshme; Ai vlerëson më tepër thesaret e pafundme të Birit të Tij të kryqëzuar dhe vullnetin e mirë të tanishëm të njeriut. Aq i shqetësuar është Ai për të dëgjuar lutjen e njeriut, saqë në fakt na thotë se “Ai qëndron te dera dhe troket”. Ai qëndron te dera e zemrës sate, o shpirt i krishterë, duke trokitur, duke lutur që T’a pranosh. Ashtu siç e hapni zemrën tuaj me lutje, drita e Hyjit do të ndriçojë mendjen tuaj, do të forcojë vullnetin tuaj dhe do ta ndezë zemrën tuaj me dashurinë e Tij. Lutja do të sjellë për jobesimtarin dhuratën e besimit. Lutja do të hapë Kishën e vërtetë për jo-katolikët vullnet mirë. Lutja do të sigurojë për të gjithë vullnet mirët hiret e përditshme të nevojshme për një jetë të virtytshme.

Mjeti i dytë i madh për shpëtimin e njeriut, i lënë nga Jezu Krishti dhe i themeluar me të vërtetë prej Tij, janë sakramentet e Kishës Katolike. Ata janë shtatë në numër. Besimi universal i Krishterimit deri në shekullin e gjashtëmbëdhjetë pranon se Shpëtimtari ynë Hyjnor themeloi shtatë sakramente dhe nëse besimi universal në shtatë sakramentet është i rremë, atëherë Krishti nuk e mbajti fjalën e Tij dhe Shpirti i Shenjtë dështoi në përgjegjësinë e Tij nëse Ai lejoi një korruptim të fesë për të shkatërruar Kishën, kundër së cilës Shëlbyesi jonë tha se as fuqitë e ferrit nuk do të triumfojnë.

Pagëzimi

Pagëzimi është sakramenti i rigjenerimit ose i lindjes shpirtërore. Ai i lartëson qeniet njerëzore në dinjitetin e fëmijëve të Hyjit, vëllezërve të Jezu Krishtit dhe trashëgimtarëve të Parajsës. Ai shlyen të gjitha mëkatet për të cilat i pagëzuari është fajtor dhe i jep atij hir shenjtërues. Pagëzimi i bën ata që e marrin atë në mënyrë të vlefshme, të krishterë dhe trashëgimtarë të Parajsës. Domosdoshmëria e Pagëzimit u theksua nga Shpëtimtari ynë kur i tha Nikodemit: “Amen, amen, Unë të them ty, nëse njeriu nuk lind përsëri nga uji dhe Shpirti i Shenjtë, ai nuk mund të hyjë në mbretërinë e Hyjit” (Gjn. 3:5). Për shkak të kësaj nevoje urgjente, Jezu Krishti urdhëroi që çdo person që përdor arsyen mund të pagëzojë në mënyrë të vlefshme. Pagëzimi zakonisht administrohet nga derdhja e ujit mbi kokën ose fytyrën e personit që do të pagëzohet duke thënë në të njëjtën kohë: “Unë të pagëzoj ty në emër të Atit, e të Birit dhe të Shpirtit Shenjtë”.

Mund të jetë mirë të përmendim faktin se urdhri për të pagëzuar ishte ndër fjalët e fundit të thëna nga Shpëtimtari ynë Hyjnor përpara ngjitjes së Tij në Qiell, kur Ai tha: “Shkoni pra, mësoni të gjitha kombet; duke i pagëzuar në emër të Atit dhe të Birit dhe të Shpirtit Shenjtë. Ai që beson dhe pagëzohet do të shpëtohet.” Kështu, në bindje ndaj Mjeshtrit të tyre Hyjnor, ne i gjejmë Apostujt duke pagëzuar: “Pendohuni dhe secili prej jush të pagëzohet në Emrin e Jezu Krishtit, për faljen e mëkateve tuaja dhe do të merrni Shpirtin e Shenjtë.” Kështu ju bëri thirrje Shën Pjetri në Rrëshajën e parë, kur Apostujt pagëzuan mijëra. “Çohu dhe pagëzohu dhe laji mëkatet e tua duke thirrur emrin e Tij”, ishte mesazhi i priftit të përulur që pagëzoi Apostullin e ardhshëm të Johebrenjve dhe u bë instrumenti i hirit të Zotit në shndërrimin e Saulit të Tarsusit në Shën Pal.

Popër pagëzimin e foshnjave? Jezu Krishti thotë: “Lërini fëmijët e vegjël të vijnë tek unë dhe mos i pengoni.” Kështu që Kisha e Krishterë u jep fëmijëve të saj Pagëzimin sa më shpejt të jetë e mundur. Shën Pali, gjithashtu, padyshim që përfshinte si fëmijët ashtu dhe të rriturit kur pagëzoi familje të tëra; rojen e burgut dhe të gjithë të tijtë; Lidian dhe familjen e saj; dhe në fund shtëpia e Stefanasit. Prindërit e krishterë, duke e ditur se fëmija i tyre ka lindur në mëkatin origjinal, përpiqen ta paraqesin atë për Pagëzim sa më shpejt të jetë e mundur. Është e mundur, i dashur lexues, që termi “Mëkati origjinal” të mos jetë i njohur për ju; për këtë arsye më lejoni një shpjegim të vogël. Zoti e krijoi këtë botë në një gjendje të përsosur; asgjë nuk mungonte për përsosmërinë e saj. Pastaj Ai krijoi prindërit tanë të parë, Adamin dhe Evën. Ju të gjithë e dini historinë se si ata hëngrën nga pema e “të mirës dhe të keqes” në kundërshtim me urdhrin e Zotit. A nuk është ky kulmi i prapësisë, përballë harmonisë së tyre intime me Hyjin dhe pas gjithë asaj që Ai u kishte dhënë atyre, që ata nuk e mbajtën porosinë e thjeshtë; për të mos ngrënë nga fryti i një peme të caktuar? Ata hëngrën dhe ky mëkat quhet Mëkati Origjinal, sepse mëkati ka origjinën në prindërit tanë të parë, të cilët u dëbuan menjëherë nga parajsa (Zan. 3:23-24).

Ne të gjithë jemi pjesë e këtij mëkati dhe hyjmë në këtë botë të “zhveshur” nga të gjitha të drejtat e mbinatyrshme me të cilat Zoti i kishte pajisur njerëzimin. Prandaj njeriu vjen në këtë botë si armik i Zotit. “Prandaj, ashtu si me anë të një njeriu të vetëm mëkati hyri në botë dhe me anë të mëkatit vdekja, po ashtu vdekja u shtri tek të gjithë njerëzit, sepse të gjithë mëkatuan” (Rom. 5:12).

A nuk jemi ne imitues të Adamit sa herë që dëgjojmë dëshirat e natyrës sonë të shthurur? Sa shpesh ndjekim shembullin e Suzanës fisnike dhe të dëlirë? “por më mirë është për mua të bie në duart tuaja pa e pasë bërë këtë të keqe se të mëkatoj para syve të Zotit” (Dan. 13:23).

Meqenëse Pagëzimi gjithashtu heq të gjitha mëkatet është mirë të shtohet një shpjegim i vogël. Mëkati është në të vërtetë dy llojesh, ai mund të jetë i rëndë ose i vdekshëm dhe mund të jetë i lehtë. Mëkati i vdekshëm është një mosbindje e pafytyrë dhe e rëndë kundër Hyjit, Zotit tonë. Imagjinoni pafytyrësinë e njeriut, krijesës, që revoltohet kundër Krijuesit dhe Mbrojtësit të tij, sikur t’i thoshte: Unë e di se çfarë Ti ke urdhëruar, por nuk do ta bëj; Unë e di se Ti je Krijuesi dhe Mbrojtësi im, por nuk më intereson. Ashtu si njeriu mund të shtypë me këmbën e tij krimbin e gjorë, ashtu Zoti mund ta asgjësojë dhe shkatërrojë njeriun. Por Zoti nuk e dëshiron vdekjen e mëkatarit. Ai dëshiron që ai të jetojë dhe të pendohet.

Një shkelje serioze e ligjit të Hyjit shkatërron jetën shpirtërore. Një shkelje e tillë quhet mëkat i vdekshëm ose mortor, nga fjala latine, mors, që do të thotë vdekje. Për këtë arsye Hyjit i tha Adamit: “Në atë ditë që do të hash nga pema e dijes, do të vdesësh” (Zan. 2:17).

Për të kryer një mëkat të vdekshëm, tre kushtet e mëposhtme janë të nevojshme: (1) një shkelje e rëndë e ligjit të Hyjit; (2) njohja e plotë e ligjit; (3) shkelje e vullnetshme e tij. Nëse njëra prej këtyre gjërave thelbësore mungon, shkelja ose nuk është fare mëkat, ose është një mëkat i lehtë.

Shpirt, i krijuar për Parajsë, shqyrto pasojat e frikshme të mëkatit të vdekshëm: Së pari, ndarja nga Hyji, duke na boshatisur kështu nga dashuria dhe miqësia e Tij; së dyti, na rrëmben të gjitha meritat dhe trashëgiminë tonë në Parajsë; së treti, ajo sjell mbi ne gjykimet e drejta të Hyjit në këtë botë dhe në dënimin tjetër të përjetshëm. “Ç’përfitim ka njeriu nëse fiton gjithë botën dhe pastaj e humb shpirtin e vet?” (Mt. 16:26).

Mëkati i lehtë, megjithëse i vogël për sytë e të krishterit të vakët, është si tenja, që shkatërron shkallë shkallë bukurinë dhe vlerën e një veshjeje; po kështu mëkati i lehtë e njollos dhe e zvogëlon bukurinë e shpirtit në sytë e Hyjit, duke pakësuar kështu efektin e hirit hyjnor. Ai që është i vakët dhe i pakujdesshëm ndaj mëkateve të lehta, së shpejti do të humbasë çdo frikë nga mëkati i vdekshëm. “Pra, vraponi,” thotë Shën Pali, “që të mund të fitoni” (1 Kor. 9:24). Le të shikojmë vetëm kryqin dhe historia e tij do të na tregojë pasojat e tmerrshme të mëkatit në përgjithësi, kur Vetë Zoti u detyrua, si të thuash, nga dashuria e Tij e madhe për ne, të kënaqte drejtësinë hyjnore dhe të na shpëtonte nga shkatërrimi i përjetshëm.

Krezmimi

Krezmimi është një sakrament që u jep Shpirtin e Shenjtë dhuratat e Tij të veçanta të pagëzuarve, për t’i bërë ata të krishterë të fortë dhe të përsosur. Në Pagëzim ne bëhemi tempuj të Shpirtit të Shenjtë, por në Krezmim ne marrim Shpirtin e Shenjtë dhe shtatë dhuratat e Tij. Ky sakrament që u jepet personave të pagëzuar, i forcon ata në shpalljen e besimit të krishterë. Edhe pse Zoti ynë u kishte dhënë Shpirtin e Shenjtë apostujve të Tij, ata mbetën të frikësuar deri në Ditën e Rrëshajëve, kur Shpirti i Shenjtë me tërësinë e hireve të Tij erdhi mbi ta. Pastaj ata u krezmuan, u forcuan në besimin e tyre dhe nuk patën frikë të përballeshin me armiqtë e Krishtit dhe të predikonin Ungjillin e Shëlbimit.

Fjalët e mëposhtme tregojnë Krezmimin e dhënë nga Apostujt: “Tani apostujt, që ishin në Jeruzalem, dëgjuan se Samaria kishte pranuar fjalën e Hyjit, dërguan tek ata Pjetrin dhe Gjonin; të cilët, kur erdhën, u lutën për ta. që të merrnin Shpirtin e Shenjtë, sepse Ai nuk kishte ardhur ende mbi asnjë prej tyre; por ata u pagëzuan vetëm në emër të Zotit Jezus. Pastaj vunë duart mbi ta dhe morën Shpirtin e Shenjtë.” Në Efes, Shën Pali administroi Krezmimin. “Dhe kur Pali vuri duart mbi ta, Shpirti i Shenjtë zbriti mbi ta.” Shën Izidori i Pelusiumit, i cili vdiq në vitin 440, flet si vijon: “Filipi me të vërtetë i pagëzoi ata që ishin bërë dishepuj të Samarisë, por apostujt Pjetri dhe Gjoni, pasi erdhën tek ata nga Jeruzalemi, u dhanë atyre hirin e Shpirtit të Shenjtë.” Kështu ne shohim se si Apostujt krezmuan gjerësisht në kohën e tyre.

2. Kriza në Kishë – Feja

2. Kriza në Kishë - Feja

Çfarë është feja ?

Feja është një virtyt i mbinatyrshëm me anë të cilit, të mbështetur në autoritetin e Hyjit, të tërhequr dhe ndihmuar prej hirit të tij, ne mbajmë si absolutisht të vërtetë gjithçka Ai ka zbuluar^[1].

+ Pra feja presupozon një zbulim hyjnor ?

Po, feja është përgjigjia e njeriut ndaj zbulimit të Hyjit.

+ Si i është zbuluar njerzve Hyji ?

Hyji iu ka folur njerëzve përmes Moisiut, profetëve dhe sidomos përmes Birit të tij të vetëm, Zotit tonë Jezu Krishtit.

+ Cilat janë ato të vërteta që njeriu njeh falë Zbulimit hyjnor ?

Falë Zbulimit, njeriu njeh atributet e Hyjit dhe qënien e tij trinitare ; njeh edhe fatin e tij të amshuar : pra shikimi i Hyjit në qiell. Zbulimi hyjnor i tregon edhe udhën që duhet të marrë për të mbërritur në atë qëllim : d.m.th. mbajtja e urdhërimeve të Hyjit dhe marrja e sakramenteve, të cilët janë mjete shëlbimi të themeluar nga Hyji.

+ Pse thuhet se feja është e mbinatyrshme?

Të vërtetat e zbuluara prej Hyjit, të cilët janë objekti i fesë, e tejkalojnë kapacitetin natyror të inteligjencës sonë. Pra nuk është e mundur t’i përqafojmë pa ndihmën e Hyjit që e quajmë hir.

+ Cila është arsyeja që na bëjnë të përqafojmë të vërtetat e zbuluara nga Hyji ?

Motivi i fesë është vetëm autoriteti i Hyjit që zbulohet. Ne i besojmë të vërtetat e fesë, sepse Hyji i ka afirmuar dhe jo sepse i njohim nga vetëvetja. Për shembull ne besojmë në Trininë e Shenjtë ose në hyjninë e Jezu Krishtit, jo sepse i kemi zbuluar këto të vërteta me inteligjencën tonë, por sepse Hyji na i ka zbuluar ashtu.

Si na përçohet feja ?

Një burim i fesë është Shkrimi Shenjtë ose Bibla. Ajo ndahet në dy pjesë : Besëlidhja e vjetër që përmban Zbulimin e Hyjit popullit judeas para ardhjes së Krishtit, dhe Besëlidhja e re që përçon shprehimisht Zbulimin e krishterë.

+ Çfarë ndryshimi ka mes Shkrimit Shenjtë dhe shkrimeve të tjera fetare ?

Shkrimi i Shenjtë është i frymëzuar prej Shpirtit Shenjtë. Kjo do të thotë që nuk është një shkrim i thjeshtë njerëzor, por përmes autorit njerëzor është Hyji autori kryesor. Ai e ka udhëhequr njeriun në një mënyrë të mistershme për ta shkrujtur. Për këtë arsye, Shkrimi Shenjt është Fjala e Hyjit.

A është Shkrimi Shenjtë i vetmi burim i Zbulimit hyjnor ?

Nëse themi se Shkrimi Shenjtë është i vetmi burim i Zbulimit hyjnor është gabim protestant. Mësimi i dhënë gojarisht nga Apostujt, që e quajmë Tradita apostolike është gjithashtu së bashku me Shkrimin Shenjtë një burim i vërtetë i Zbulimit hyjnor.

+ A përmendet ndokund në Shkrimin Shenjtë një burim tjetër i Zbulimit hyjnor ?

Gjithçka Jezu Krishti ka thënë e urdhëruar nuk gjendet në Shkrimin Shenjtë. Shkrimi Shenjtë thotë : « ka edhe shumë gjëra tjera që i bëri Jezusi, të cilat po t’u renditeshin një nga një, më thotë mendja, se as mbarë bota s’do t’i zinte librat që do të duhet të shkruheshin » (Gjn. 21, 25). Në atë kohë shkruhej shumë më pak se sot ; kështu Tradita gojore mori një rëndësi më të madhe.

+ Çfarë arsye tjetër mund të themi për të treguar nevojën e Traditës ?

Vetëm prej Traditës ne i dimë disa të vërteta që Hyji na i ka zbuluar si edhe cilët libra i përkasin Shkrimin Shenjtë. Ka edhe « ungjij » të tjerë dhe letra të pretenduara të Apostujve të cilët nuk janë shkrime biblike autentikisht. Protestantët që njohin vetëm Biblën si burim të fesë, bazohen në Traditën, sepse vetëm prej saj e marin Shkrimin Shenjtë.

+ Kush është më i pari nga burimet e Zbulimit hyjnor, Shkrimi Shenjt apo Tradita apostolike ?

Tradita është e para nga dy burimet e Zbulimit hyjnor :

prej antikitetit të saj (Apostuj kanë predikuar fillimisht dhe jo shkruar),
prej plotësisë së saj (duke qënë origjina e Shkrimit Shenjt, Tradita përmban krejt të vërtetat e zbuluara prej Hyjit).
prej mjaftueshmërisë së saj (Tradita nuk ka nevojë për Shkrimin Shenjt për të themeluar autoritetin e saj hyjnor, përkundrazi është ajo që jep listën e librave të frymëzuar prej Hyjit dhe që lejon të njihet kuptimi autentik i tyre).

Kush mund të na thotë me autoritet se çka i përket Zbulimit hyjnor ?

Vetëm magjisteri i Kishës, i cili qëndron kryesisht në papën, mund t’iu japë zgjidhje çështjeve të diskutuara dhe të thotë me siguri çka duhet të besohet dhe çka është e gabuar. Pjetrit, dhe në të pasardhësve të tij, Krishti i ka thënë : « Ti je (Pjetër) Shkëmb dhe mbi këtë shkëmb do ta ndërtoj Kishën time » (Mt. 16, 18). Pjetrit i ka dhënë edhe misionin për të përforcuar vëllëzërit e tij në fe : « u luta për ty që feja jote të mos mungojë, por ti, kur të kthehesh, forcoj vëllezërit e tu » (Lk. 22, 32). Një doktrinë të cilën Kisha e caktuar pagabueshmërisht se i përket Zbulimit hyjnor e quajmë dogmë.

+ A thotë gjë Shkrimi Shenjt mbi mënyrës se si duhet të interpretohet ?

Shën Pjetri thotë në letrën e tij të dytë :

Para së gjithash, asnjë profeci që gjendet në Shkrimin Shenjt nuk mund të shpjegohet sipas trillit të kujdo. Sepse askurrë nuk ndodhi një profeci me vullnet të njeriut, por njerëzit të frymëzuar nga Shpirti Shenjt folën nga ana e Hyjit. (2 Pjt. 1, 20 – 21).

Ky varg tregon se Shkrimi Shenjt është i frymëzuar prej Shpirtit Shenjtë dhe njëkohësisht se nuk mund ta interpretojmë sipas mendjes tonë. Megjithatë protestantët kështu bëjnë : secili interpreton Biblën dhe natyralisht, secili e kupton në mënyrë të ndryshme.

+ A mund ta vërtetojmë në një mënyrë tjetër se në Kishë ka një magjister të pagabueshëm ? Një reflektim i thjeshtë shfaq nevojën e një magjisteri të pagabueshëm. Krishti nuk ka dashur t’iu flasë vetëm bshkëkohësve të tij të Palestinës, por të gjithë njerëzve të të gjitha kohërave dhe të të gjitha rajoneve të tokës. Dhe doktrina e tij nuk mund të ruhej pa ndryshim përgjatë shekujve pa një autoritet kompetent për të zgjidhur zënkat e ardhshme. Pra është vendosur ky autoritet.

+ A kemi shenja të tjera të nevojës së këtij institucioni ?

Shembulli i protestantëve tregon në praktikë atë që u shpjegua më lart. Ata nuk kanë magjister, por secili është në një farë mënyrë papë. Për këtë arsye protestantët janë të ndarë në grupe të shumtë dhe që besojnë ndryshe nga njëri-tjetri. Përkundrazi, Kisha katolike e ka ruajtur të paprekur fenë e të krishterëve të parë.

Çfarë pasoje ka mohimi i një dogme ?

Ai që mohon të paktën një dogmë e humbet fenë, sepse nuk e merr Zbulimin e Hyjit, por e bën veten gjygjtar të asaj që duhet besuar.

+ A nuk mund ta mohojmë një dogmë dhe të vijojmë të besojmë të tjerat, e duke ruajtur kështu fenë, të paktën pjesërisht ?

Ashtu sikur e pamë mësipër, feja nuk bazohet në gjykimin tonë personal, por në autoritetin e Hyjit, i cili na zbulohet dhe nuk mund të gabojë dhe as të na shpjerë në gabim. Pra duhet të marrim gjithçka Hyji na ka zbuluar dhe jo të marrim vetëm çka na pëlqen. Ai që refuzon të pranojë gjithçka, apo ai që bën zgjedhje në zbulimin hyjnor, i vendos Hyjit një limit, sepse ia len fjalën e fundit gjykimit të tij personal. Duke vepruar ashtu, ai nuk ka më fenë e mbinatyrshme, por vetëm një fe njerëzore, sado të shumtë qofshin pikat për të cilat është dakort me fenë e mbinatyrshme.

+ A mund të citosh për këtë pikë mësimin e papëve ?

Papa Piu IX gjatë caktimit të dogmës së Ngjizjes së Papërlyer të Virgjërës Mari në 1854 thoshte :

Prandaj nëse dikush do të guxonte, mos e dhashtë Zoti, të mendojë në kundështim me caktimin tonë, ta mësojë dhe ta dijë se, i dënuar prej gjykimit të tij do të mbytet përsa i përket fesë dhe ndalon që qënuri në unitetin e Kishës.

Leoni XIII mësonte të njëjtën gjë :

Ai që mohon qoftë edhe në një pikë një nga të vërtetat e fesë, humb realisht fenë krejtësisht, sepse refuzon të respektojë Hyjin si e vërtetë supreme dhe motiv formal i fesë.^[2]

Dhe papa citonte shën Agustinin i cili thoshte për heretikët :

Në shumë gjëra ata janë me mua, në pak gjëra nuk janë me mua. Por për shkak të atyre pak gjërave në të cilat nuk janë dakort me mua, ato gjëra për të cilat janë dakort me mua nuk ju duhen gjë.^[3]

+ Pra në çështjen e fesë ose gjithçka ose asgjë ?

Nuk mund të jemi katolik 70 apo 90 % ; ose e pranojmë Zbulimin hyjnor ose nuk e pranojmë, në këtë rast kemi vetëm nje fe njerëzore të cilën e kemi fabrikuar vetë. Fakti i zgjedhjes së disa të vërtetave mes të gjitha të vërtetat e fesë quhet herezi (fjalë greke që do të thotë « zgjedhje »).

+ Çfarë duhet të mendojmë për sloganin e përhapur sipas të cilit në marrëdhëniet me « të krishterët e ndarë » duhe të shohim atë që na bashkon më shumë sesa atë që na ndan ? Kur bëhet fjalë për fenë, është absolutisht e pavërtetë dhe në kundërshtim me mësimin tradicional të Kishës të thuhet se duhet të shohim atë çka kemi të përbashkët sesa atë çka na ndan. Sepse kështu jepet përshtypja se diferencat janë vetëm detaje të parëndësishme, por në realitet bëhet fjalë për plotësinë e të vërtetës që Hyji na e ka zbuluar.

A nuk është feja kryesisht një ndjenjë ?

Është një gabimet moderniste të dënuara nga papa Shën Piu X në enciklikën Pascendi, të thuhet se feja është një ndjenjë që del nga nën-ndërgjegjia (subconscient) që shpreh nevojën e hyjnores. Në fakt, akti i fesë nuk është një ndjenjë, por pranimi me vetëdije dhe me dëshirë e Zbulimit hyjnor, ashtu si i paraqitet njeriut në Shkrimin Shenjtë dhe në Traditën.

+ Çfarë është Zbulimi hyjnor për modernistët ?

Për modernistët, Zbulimi prodhohet kur ndjenja fetare kalon nga sfera e nën-ndërgjegjes në atë të ndërgjegjes. Pra feja është vetëm diçka sentimentale dhe subjektive, dhe Zbulimi hyjnor nuk i jepet njeriut nga jashtë (nga lart), por vjen nga brendësia e tij.

+ Çfarë roli pra ka Krishti për modernistët në Zbulimin hyjnor ?

Për modernistët, në origjinën e krishtërimit është përvoja fetare e Jezu Krishtit (hyjnia e të cilit lihet mënjanë). Ai i ka bashkëndarë përvojat e tij me të tjerë, të cilët kanë përjetuar edhe ata përvoja fetare dhe ua kanë transmetuar të tjerëve. Kisha ka lindur nga kjo nevojë e besimtarëve për të transmetuar të tjerëve përvojat e tyre fetare dhe për të formuar një komunitet. Pra Kisha nuk është e themeluar nga Hyji, ajo është vetëm rezultati i nevojës fetare të të besimtarëve ashtu sikur sakramentet, dogmat, papati.

+ A nuk është e vërtetë se njeriu ka një ndjenjë fetare natyrore?

Ndjenja fetare natyrore nuk duhet të ngatërrohet me fenë e mbinatyrshme të katolikut. Në zemrën e njeriut gjendet një nevojë për Hyjin, por ngelet ndjenjë e errët nëse Hyji nuk ndërhyn për t’iu zbuluar njeriut. Për më tepër, ashtu si gjithçka natyrore në ne, ndjenja fetare është plagosur nga mëkati origjinal : pra kjo ndjenjë mund të na çojë në gabim si edhe në mëkat (bestytëni, idhujtari etj.)

+ A nuk është feja e lidhur me ndjenjën fetare ?

Është e vërtetë se një ndjenjë sigurie dhe mirëqënie lidhet me fenë, por nuk është kjo thelbi i fesë. Kjo ndjenjë ashtu si të gjitha ndjenjat e tjera ndryshon dhe herë është më e fortë e herë më

e dobët, madje edhe mund të zhduket krejtësisht për një farë kohe. Shenjtër të mëdhenj si Shën Vinçensi i Palit apo Shën Tereza e Fëmisë Jezus, janë privuar shpesh nga kjo siguri e ndjeshme, e megjithatë nuk kanë hezituar në bindjet e tyre mbi të vërtetën dhe vërtetësinë e fesë.

+ Ku mund ta gjejmë për këtë pikë mësimin e sigurtë të Kishës ?

Në betimin antimodernist të vendosur nga shën Piu X, që të gjithë priftat duhet ta bënin para shugurimit të tyre meshtarak (deri në 1967) thuhej :

E mbaj me plot siguri dhe shapall sinçerisht se feja nuk është ndjenjë fetare e verbër që del nga thellësia e errët e nën-ndërgjegjes nën presionin e zemrës dhe të impulsionit të vullnetit të formuar moralisht ; por është miratim i mirëfilltë i intelektit për të vëretën e marrë nga jashtë, ex auditu, miratim prej të cilit ne besojmë si të vërtetë, prej autoriteti të Hyjit e vërtetë suvrane, gjithçka që është thënë, vërtetuar dhe zbuluar prej Hyjit pesonal, krijuesit dhe Zotit tonë. ^[4]

A mund të ndryshojë feja ?

Për modernistët, feja mund të ndryshojë, sepse dogmat janë vetëm shprehje të një ndjenje dhe nevoje fetare. Pra duhet që të përshtaten dhe të formulohen sa herë që ndryshojnë ndjenjat dhe nevojat fetare.

Por duke qënë se dogmat shprehin pagabueshmërisht të vërtetat e fesë, ashtu sikur Kisha i ka mësuar, është e qartë se nuk mund të ndryshohen, sepse çka ishte e vërtetë dje nuk mund të jetë e pavërtetë sot dhe anasjelltas. Ashtu sikur e vërteta, edhe feja e vërtetë është e pandryshueshme. Prandaj Shën Pali shkruan : « Në qoftë se edhe ne vetë ose edhe ndonjë engjëll prej qiellit – ju predikon një Ungjill tjetër, të ndryshëm nga ai, që ju patëm predikuar ne – qoftë mallkuar! » (Ga. 1. 8). « Jesus Christus heri et hodie, ipse et in saecula – Jezu Krishti është i njëjtë dje e sot dhe do të jetë për amshim » (He. 13, 8).

+ A nuk ka progres në fe ?

Një progres i doktrinës së fesë është i mundur vetëm në sensin që të vërtetat e fesë të shpjegohen më mirë dhe të bëhen më të kuptueshme. Një zhvillim të tillë Jezu Krishti ia ka thënë Kishës së tij :

Shpirti Shenjt – Mbrojtës, të cilin do t’jua dërgojë Ati në Emër tim, Ai do t’jua mësojë të gjithadhe do t’ju përkujtojë gjithçka ju thashë. (Gjn. 14, 26).

+ A nuk mundet Shprti Shenjt t’i mësojë Kishës të vërteta të reja ?

Zbulimi hyjnor është mbyllur që prej vdekjes së Apostujve. Qysh atëherë Shpirti Shenjt nuk mëson të vërteta të reja, por e fut Kishën gjithmonë e më thellë në të vërtetën e sjellur nga Krishti. Të vërteta të zbuluara prej Hyjit që kanë pasur një rol dytësor në jetën e Kishës në një kohë mund të kalojnë në plan të parë në një kohë tjetër. Polemikat që kanë kundërvënë Kishën kundër heretikëve kanë bërë që të shpjegohen në mënyrë më preçize dhe më të qartë të vërtetat e fesë, duke i bërë eksplicite disa të vërteta që ishin deri atëherë implicite, por duke mos i shtuar kurrë asgjë fesë që iu zbulua Apostujve.

+ Cilët janë rregullat e këtij zhvillimi të fesë ?

Zhvillimi i doktrinës mund ta preçizojë atë që është mësuar më parë, por asnjëherë t’i kundërvihet ose ta ndryshojë. Nuk mund të ketë kundërshtim. Kur një dogmë caktohet nuk mund të bëhet më vonë e pavërtetë, e pavlerë, ose të marrë një kuptim të ri.

+ A nuk zbulon Kisha të vërteta të reja kur ajo cakton një dogmë të re?

Kur Kisha cakton një dogmë të re, ajo nuk zbulon të vërteta të reja, por ajo shpjegon dhe thekson në një mënyrë të re atë çka është besuar gjithmonë ; ngelet gjithmonë « i njëjti besim, i njëjti sens dhe i njëjti kuptim »^[5]. Koncili I-rë i Vatikanit e ka mësuar qartësisht :

Shpirti Shenjt nuk i është premtuar pasardhësve të Pjetrit që të mësojnë një doktrinë të re, por që me ndihmën e tij të ruajnë shenjtërisht dhe të shpallin besnikërisht Zbulimin e transmetuar prej Apostujve, domethënë depon e fesë.

A nuk mund ta kenë fenë e vërtetë disa religjione ?

Duke qënë se religjionet e kundërshtojnë njëri-tjetrin për pika themelore, nuk mundet që disa të jenë të vërteta. Vetëm një religjion mund të jetë i vërteti dhe ai është religjioni katolik. Hyji i është zbuluar njeriut përmes Jezu Krishtit, dhe jo përmes Budës apo Muhamedit, dhe Krishti ka themeluar një Kishë të vetme e cila duhet t’iu japë njerëzve mësimin dhe hirin e tij deri në mbarim të botës. Besimi në Hyjin trinitar, besimi në Krishtin dhe besimi në Kishës formojnë një unitet të pandashëm.

+ A e kundërshtojnë me të vërtetë religjionet njëri-tjetrin ?

Hyji ose është Trini, ose nuk është. Nëse është Trini, atëherë të gjitha religjionet jo të krishtera janë të rreme. Por edhe konfesionet e krishtera e kundërshtojnë njëri-tjetrin : disa nuk besojnë në hyjninë e Krishtit, shumë nuk besojnë në praninë reale të trupit dhe gjakut të Krishtit në sakramentin e Eukaristisë etj. Pra besime të kundërta dhe të papërputhshme.

Si mund ta dijmë se feja katolike është e vërteta ?

Krishti e ka vërtetuar të vërtetën e misonit të tij nëpërmjet mrekullive që ka bërë. Prandaj ai thotë : « Më besoni, unë jam në Atin dhe Ati është në mua. Në mos, besoni për shkak të vetë veprave » (Gjn. 14, 11). Edhe Apostujt janë manifestuar përmes mrekullive të tyre : « Ata dolën e predikuan gjithkund. Zoti bashkëpunonte me ta dhe e përforconte Fjalën me mrekulli që i përcillnin ». (Mk. 16, 20). Pra mrekullitë janë prova të misionit hyjnor të Kishës.

+ A mund të jemi të sigurtë për egzistencën e mrekullive ?

Gjithmonë janë bërë mrekulli në Kishë dhe egzistenca e këtyre mrekullive nuk ka qënë kurrë më e sigurtë se sot, ku është e mundur falë njohurive dhe mjeteve të kërkimit shkencor, të përjashtohet shpjegimi natyror më lehtë sesa më parë. Autosugjerimi dhe haluçinacioni nuk kanë vend këtu. Një shumim ushqimesh i konstatuar nga shumë njerëz që nuk kanë pasur asnjë ndikim, ringjallja e një të vdekuri apo shërimi i menjëhershëm i një organi gati krejtësisht i shkatërruar nuk mund të shpjegohen natyralisht. Kisha nuk e njeh një mrekulli nëse mund të ketë shpjegim natyror.

+ Të gjithë mrekullitë janë vetëm fizike ?

Përveç mrekullive të quajtura « fizike » (fakte që janë fizikisht të pashpjegueshme vetëm me forcat e natyrës) ka edhe ato që i quajmë mrekulli « morale » (fakte që janë moralisht të pashpjegueshme me forcat e natyrës).

+ Jepni disa shembuj mrekullish morale.

Përhapja e krishtërimit është një mrekulli morale, sepse asnjë shpjegim natyror nuk mund kuptojë faktin që dymbëdhjetë peshkatarë të pashkollë dhe pa ndikim arritën të konvertonin në pak kohë një pjesë të madhe të botës, pavarësisht kundërshtimit të pushtetarëve dhe të pasurve. Shenjtëria e shumëformshme që lulëzon pa ndalim në Kishë që prej dy mijë vjetësh është gjithashtu një mrekulli morale.

+ A i vërtetojnë mrekullitë të vërtetat e fesë ?

Mrekullitë nuk mund të vërtetojnë në mënyrë direkte të vërtetat e fesë dhe as të bëjë me zor që njerëzit të besojnë, sepse feja nuk do të ishte më fe por njohuri. Ato tregojnë se feja nuk është një besim i verbër dhe i pa bazë, nuk është në kundërshtim me arsyen si dhe është krejtësisht e paarsyeshme të mos besojmë.

+ Përveç provave të vërtetësisë së katolicizmit, a ka prova direkte së rrejtësisë (falsifitetit) së protestantizmit ?

Fakti që coptimet protestante nga krishtërimi nuk mund ta kenë të vërtetën del nga fakti se janë ndarje të vonshme nga Kisha e Krishtit. Luteri nuk e ka reformuar Kishën sikur pretendonte, por ka shpikur doktrina të reja që janë në kundërshtim me atë çka të krishterët kanë besuar më parë. Për shembull, të krishterët kanë besuar gjithmonë se Mesha mund të celebrohet vetëm nga një burrë i shuguruar prift dhe se Mesha është një flijë e vërtetë : si mund të jetë e vërtetë të pretendohet papritmas pas një mijë e pesë qind vjetësh diçka krejt ndryshe ? Si mund të jetë kisha anglikane kisha e vërtetë e Krishtit, kur ajo ka marrë egzistencë vetëm prej kurorëshkeljes së mbretit Henri VIII ?

+ Nëse është kaq e lehtë të gjehet feja e vërtetë, si është e mundur që shumë njerëz nuk e njohin ?

Shumë njerëz nuk e njohin fenë e vërtetë, sepse mëkatojnë prej neglizhencës në këtë çështje. Ata nuk interesohen për të njohur të vëtetën mbi Hyjin por mjaftohen ose me kënaqësitë e kësaj bote ose me zakonet dhe besëtytnitë e ambjentit ku jetojnë dhe që mjaftojnë për ndjenjën e tyre fetare ; ata nuk kanë etje për të vërtetën. Për më tepër shumë prej tyre mendojnë se feja e vërtetë kërkon shumë sakrifica të cilat nuk duan t’i bëjnë. Së fundmi, njeriu është natyrisht « kafshë sociale » : ai ka nevojë për ndihmë në çdo fushë (fizike, teknike, intelektuale dhe morale) dhe varet shumë nga shoqëria në të cilën jeton. Nëse kjo e fundit është islamike apo ateiste (si e jona), nëse shkolla dhe mediat e bëjnë të largohet nga krishtërimi (dhe për më tepër ia shtrembërojnë mendjen për ta penguar të reflektojë), ai do ta ketë të vështirë të notojë kundër rrymës.

A është feja e nevojshme për tu shëlbuar ?

Shkrimi Shenjt mëson se feja është absolutish e nevojshme për shëlbimin e amshuar.

« Kush do të besojë e do të pagëzohet, do të shëlbohet, ndërsa kush s’do të besojë, do të dënohet » thotë Zoti ynë (Mk. 16, 16). Shën Pali mëson « Pa fe nuk është e mundshme t’i pëlqehet Hyjit » (He. 11,6).

+ Cila është kjo fe e nevojshme për shëlbim ?

Feja e nevojshme për shëlbim nuk është çfarëdo feje, por besimi i vërtetë, ai që përqafon në mënyrë të mbinatyrshme doktrinën e vërtetë që Hyji na ka zbuluar.

+ A është e dukshme në Shkrimin Shenjt kjo nevojë e dokrinës së vërtetë ?

Nevoja për të ruajtur doktrinën e vërtetë është e dukshme në paralajmërimet e përsëritura të Apostujve ndaj pabesimtarëve dhe heretikëve : « Do të vijë koha, kur njerëzit nuk do ta durojnë mësimin e shëndoshë, por, sipas ëndjeve të veta, do të bashkojnë rreth vetes mësues për të kënaqur veshin; do t’i largojnë veshët prej së vërtetës dhe do t’i sjellin drejt përrallave. » (2 Tm. 4, 3).

+ A do të dënohen ata që pa pasur faj nuk përqafojnë të vërtetat e zbuluara ?

Hyji i jep çdo njeriu mundësinë për tu shëlbuar. Ai që nuk i njeh të vërtetat e fesë pa pasur faj do ta ketë prej Hyjit në një moment të jetës, nëse bën çmos për të jetuar mirë, mundësinë për të marrë hirin shenjtërues. Por ai që prej fajit të vet (me dashje) nuk don t’i përkasë religjionit të vërtetë do të bjerret në amshim.

+ Pra besimi i vërtetë ka një rëndësi tejet të madhe ?

Po. Për këtë çështje nuk bëhet fjalë për polemika mes teologësh, por për shëlbimin apo mjerimin e amshuar të shpirtrave të pavdekshëm të njerëzve.

[1] Koncili I-rë i Vatikanit mëson se fej është « një virtyt i mbinatyrshëm me anë të cilit, të tërhequr e të ndihmuar preh hirit të Hyjit, ne besojmë si të vërtetë çka Ai na ka zbuluar, jo sepse këto gjëra, të konsideruara sipas dritës së natyrshme të arsyes sonë, vetë-imponohen si të vërteta, por për shkak të autoritetit të vetë Hyjit që na i zbulon e që nuk mund të na thotë rrena e as të gabojë.

[2] Leoni XIII, enciklika Satis cognitum, 29 qershor 1896

[3] Shën Agustini, Koment mbi psalmin 54, nr. 19

[4] Certissime teneo ac sincere profiteor, Fidem non esse coecum sensum religionis e latebris sub conscientiae erumpentem, sub pressione cordis et inflexionis voluntatis moraliter informatae, sed verum assensum intellectus veritati extrinsecus acceptae ex auditu, quo nempe, quae a Deo personali, creatore ac domino nostro dicta, testata et revelata sunt, vera esse credimus, propter Dei auctoritatem summe veracis. (Iurisiurandi Formula, Sacrorum Antistitum, 1 shtator 1910).

[5] « In eodem scilicet dogmate, eodem sensu eademque sententio », Koncili I i Vatikanit. Këtu Koncili citon shën Vinçens de Lérins Commonitorium primum

9 Prill – Shën Maria e Egjiptit

Jeta e Shën Marisë së Egjiptit

Në moshën dymbëdhjetëvjeçare, Maria u largua nga shtëpia e të atit që të mund të mëkatonte pa kufizim dhe për shtatëmbëdhjetë vjet jetoi e turpëruar në Aleksandri. Pastaj ajo ju bashkua një pelegrinazhi për në Jerusalem dhe ngatërroi shumë në mëkat të rëndë. Ajo ishte në atë qytet në festën e Lartësimit të Kryqit të Shenjtë dhe me turmën shkoi në kishën që përmbante Drurin e çmuar. Pjesa tjetër hyri dhe adhuroi; por Maria u ndalua në mënyrë të padukshme. Në atë çast mjerimi dhe ndotja e saj shpërtheu mbi të. Duke iu kthyer Nënës së Papërlyer, fotografia e së cilës përballej me të në verandë, ajo u betua që tani e tutje të bënte pendesë nëse mund të hynte dhe të qëndronte si Magdalena pranë Kryqit. Pastaj ajo hyri brenda. Ndërsa ajo u gjunjëzua para Zojës kur doli nga kisha, i erdhi një zë që i tha: “Kalo Jordanin dhe do të gjesh paqe”.

Ajo shkoi në shkretëtirë dhe atje, në vitin 420, dyzet e shtatë vjet më pas, e takoi Abatin Zosimus. Ajo i tha se për shtatëmbëdhjetë vjet këngët dhe skenat e vjetra e kishin tunduar; dhe që atëherë, ajo kishte pasur paqe të përsosur. Me kërkesën e saj ai i solli të Enjten e Madhe Trupin e Shenjtë të Krishtit. Ajo i kërkoi atij që të kthehej përsëri pas një viti, dhe këtë herë ai gjeti kufomën e saj në rërë, me një mbishkrim që thoshte “Varroseni këtu trupin e Marisë mëkatare”.

Meditim – I Lumi Gjon Kolombini u kthye tek Hyji duke lexuar jetën e Shën Marisë së Egjiptit. Le të mësojmë edhe ne prej saj që të mos kënaqemi me rrëfimin dhe vajtimin e mëkateve tona, por të largohemi nga ajo që na shtyn t’i kryejmë ato.

Mater Dolorosa – At Gjergj Fishta O.F.M

Mater Dolorosa - At Gjergj Fishta O.F.M

Pezull ndërmjet tokës e qiellit,
Atje mbi krep t’ Golgotit,
N’per ag t’pergjakshem t’diellit
Ulë kryet i Biri i Zotit,
Mbasi me ‘i zâ t’pushtushem
Dha shpirtin e hyjnushem
Nder duer të Atit t’vet.

E Ama, zbè si qiri,
Prej dhimbet e bâme gurë,
E sheh kah kryt i Biri
E ulë permbi krahnur:
E sheh, e mâ fort zêmra
I therë atë botë, e thêmra,
Tuj u dridhë, mâ n’tokë s’i shklet,

Por, kah s’don me mendue
Se i Biri shpirt ka dhân,
I kande me kujtu
Se Ai don ndo’i fjalë me i thân;
Prandej me dashtuni,
I qaset Krygjes s’Ti
E i thotë plot ambelcim:

– Qe Nâna e jote, o Djalë!
Qe Nâna, o Bir, afer teje!
A don me m’thânë ndo’i fjalë,
Qi ule kryet prej meje? –
Po a fort gojen t’idhnuene
Me atë tamth, qi tash t’a kuene
Kta njerz të lém n’verbim? –

Por n’Kryq i Biri shuete,
E veç nji ushtimë termetit
Qi t’dekunt n’vorr i shquete,
Qi trandte ujët e detit,
Qi male e krepa çáte,
Qi n’tempull tisin çáte,
Per Tê t’pergjegjun kjè!

U dridh atë botë e Ama,
Por krejt s’e la shpresa;
E tue shungllu endè gjâma,
Tu’ u trandë e dheut ndertesa,
Me dorë kamben ia prekë,
Me shpresë se nuk ka hjekë,
Se shpìrt s’ka dhânë endè.

Porse me dorë tue ndî’,
Se kamba ftofun ishte
Me gjak e cilla ishte rî,
Tue pá se Djalë mâ s’kishte,
‘Oooh’ fshâni ‘i herë prej dhimbet,
E, si nji dritë që shkimet,
Gadi nen Kryq u pak.

E pánë Engjujt te qielli
E ftyren me fletë mblune;
U muz mâ kobshem dielli,
Humneret prap gjimune:
I Amshuemi, edhe Atê e pá,
E dhimbë per Tê i rá,
E mnís atë herë vû cak.

U vesh në zí natyra,
Bregut u thane plepat,
U vrâ e qiellës pasqyra,
Plasen prap dhimbet krepat,
E u vyshken fushës zymylat,
E heshten n’mal bylbylat:
Mbarë rruzullimi ankoi.

Vetë Rromakut gjaksor
Që t’Birin ja bâni t’dekun,
Zêmra i gufoi n’krahnur,
Ashtû ka’ e pà të lmekun:
E kah prej malit zdrypi
Ai t’Lumit mshirë i lypi,
Pse aq t’dhimbshme Nânë mjeroi.

Veç ti, moj zêmra jême,
Veç ti të lodhët nuk ké,
E, egersue, nuk trême
Ashtú ka’ e sheh ti zbé,
Njatê, qi kje nder bija
Si lil nder kulumrija,
Si drita kúr agon.

Po kje se ti nuk pihe
N’gjith ketë mjerí t’shemtueme,
Po kje se ti nuk shkrihe
Kah sheh sa Nânës t’bekueme
Heshtat zêmren i a therin,
Mâ t’fortë se ty mermerin,
M’ kallzo se kû kerkon?

8 Prill – Shën Perpetusi

Jeta e Shën Perpetusit

Shën Perpetuusi ishte ipeshkvi i tetë i Tours nga Shën Gaciani dhe e qeverisi atë seli mbi tridhjetë vjet, nga 461 deri në 491, kur vdiq më 8 prill. Gjatë gjithë asaj kohe ai u përpoq me predikime të zellshme, shumë sinodë dhe sistemim të rregullt, për t’i drejtuar shpirtrat drejt virtytit. Shën Perpetuusi kishte një nderim të madh për shenjtërit dhe respekt për reliket e tyre, zbukuroi faltoret e tyre dhe pasuroi kishat e tyre.

Duke qenë se kishte një varg mrekullish të vazhdueshme në varrin e Shën Martinit, Perpetuusi duke e gjetur kishën e ndërtuar nga Shën Briciusi shumë të vogël për grupin e njerëzve që u shkonin atje, vendosi ta zgjëronte e saj. Kur mbaroi ndërtimi, ipeshkvi i mirë solemnizoi kushtimin e kësaj kishe të re dhe bëri transferimin e trupit të Shën Martinit, më 4 korrik 473.

Shenjtori ynë bëri dhe nënshkroi testamentin e tij të fundit, i cili ende ekziston, më 1 mars 475, pesëmbëdhjetë vjet para vdekjes së tij. Me të ai shlyen të gjitha borxhet që i detyroheshin; dhe pasi i la trashëgim kishës së tij bibliotekën e tij dhe disa ferma, dhe vendosi një fond për mirëmbajtjen e llambave dhe blerjen e enëve të shenjta, sipas rastit, ai i shpall të varfërit trashëgimtarë të tij. Ai jep këshilla për pajtim dhe devotshmëri; dhe i lë trashëgim motrës së tij, Fidia Julia Perpetua, një kryq të vogël floriri, me relike; ai u lë trashëgimi disa miqve dhe priftërinjve të tjerë, duke i lutur secilit ta kujtojnë atë në lutjet e tyre. Epitafi i tij i lashtë e barazon atë me Shën Martinin e madh.

Meditim – Ashpërsia e varfërisë, thotë një shkrimtar shpirtëror, qetësohet më shumë nga një fjalë simpatie e vërtetë sesa nga lëmosha që japim. Lëmosha e dhënë ftohtësisht dhe ashpërsisht më tepër acaron sesa qetëson. Edhe kur nuk mund të japim, fjalët e mirësisë janë si një balsam i çmuar; dhe kur mund të japim, ato janë kripa dhe erëza e lëmoshës sonë.

7 Prill – Shën Hegesipus

Jeta e Shën Hegesipusit

Ai kishte lindur hebre dhe i përkiste Kishës së Jeruzalemit, por pasi udhëtoi për në Romë, ai jetoi atje gati njëzet vjet, nga pontifikati i Aniketusit deri në atë të Eleuteriusit, në vitin 177, kur u kthye në Lindje, ku vdiq në moshë të vjetër, ndoshta në Jeruzalem, në vitin e Krishtit 180, sipas kronikës së Aleksandrisë.

Ai shkroi në vitin 133 një Histori të Kishës në pesë libra, nga Mundimet e Krishtit e deri në kohën e tij, humbja e të cilave është jashtëzakonisht për të ardhur keq. Në të ai dha prova të shkëlqyera të besimit të tij dhe tregoi traditën apostolike dhe se megjithëse disa njerëz e kishin trazuar Kishën duke përhapur herezi, deri në kohën e tij asnjë seli episkopale apo kishë specifike nuk kishte rënë në gabim. Këtë dëshmi ai e dha pasi kishte vizituar personalisht të gjitha kishat kryesore, si në Lindje ashtu edhe në Perëndim.

6 Prill – Shën Çelestini, papë

Jeta e Shën Çelestinit, papë

Shën Çelestini ishte një vendas i Romës dhe pas vdekjes së Papa Bonifacit ai u zgjodh për ta pasuar atë, në shtator 422, me pëlqimin e jazhtëzakonshëm të të gjithë qytetit. Akti i tij i parë zyrtar ishte konfirmimi i ndëshkimit të një ipeshkvi afrikan i cili ishte dënuar për krime të rënda. Ai u shkroi gjithashtu ipeshkëve të provincave të Vienës dhe Narbonës në Gali, për të korrigjuar disa abuzime, dhe urdhëroi, ndër të tjera, që falja ose pajtimi të mos refuzohej kurrë për asnjë mëkatar në momentet e vdekjes që e kërkonte sinqerisht; sepse pendimi nuk varet aq nga koha sa nga zemra.

Ai mblodhi një sinod në Romë në vitin 430, në të cilin u shqyrtuan shkrimet e Nestorit dhe blasfemitë e tij në lidhje me ndarjen e personit të Krishtit ne atë hyjnor dhe njerëzor u dënuan. Papa shpalli dënimin me shkishërim kundër Nestorit dhe e dëboi atë.

Duke qenë i informuar se Agrikola, djali i një peshkopi britanik të quajtur Saverianus, i cili ishte martuar para se të ngrihej në priftëri, kishte përhapur farat e herezisë pellagjiane në Britani, Shën Celestini dërgoi atje Shën Gjermanusin e Aukserres, zelli i të cilit dhe sjellja për fat të mirë parandaluan rrezikun kërcënues.

Ai dërgoi gjithashtu Shën Palladius, një romak, për t’u predikuar Besimin skocezëve, si në Britaninë e Veriut ashtu edhe në Irlandë, dhe shumë autorë të jetës së Shën Patrikut thonë se apostulli gjithashtu mori detyrën për t’u predikuar irlandezëve nga Shën Çelestini, në vitin 431.

Ky Papë i shenjtë vdiq më 1 gusht të vitit 432, pasi kishte mbretëruar gati dhjetë vjet.

Meditim —Vigjilenca është vërtet e nevojshme për ata të cilëve u është besuar kujdesi për shpirtrat. “Lum shërbëtorët që Zoti do t’i gjejë të zgjuar në ardhjen e tij.”

5 Prill – Shën Vinçens Ferreri

Jeta e Shën Vinçens Ferrerit

Apostulli i mrekullueshëm, “Engjëlli i Gjykimit”, u lind në Valencia, Spanjë, në vitin 1350; në moshën 18 vjeçare pranoi kushtet e Urdhrit të Shën Domenikut. Pas një kursi të shkëlqyer studimi, ai u bë mjeshtër në teologjinë e shenjtë. Për tre vite lexoi vetëm Shkrimin Shenjt, dhe dinte të gjithë Biblën përmendsh.

Shën Vincensi konvertoi judenjtë e Valencias, dhe sinagogat e tyre u kthyen në kisha. Hidhërimi për skizmin e madh që po vuante Kisha në atë kohë, e pikëlloi atë deri në vdekje, por Vetë Zoti Ynë në lavdi e urdhëroi të dilte e të konvertonte mëkatarët, “sepse gjykimi Im është afër.” Ky apostolat mrekullibërës zgjati 21 vite.

Ai predikoi përgjatë Europës, në qytete e fshatra të Spanjës, Zvicrës, Francës, Italisë, Anglisë, Irlandës, Skocisë. Kudo, dhjetra mijëra mëkatarë u penduan; Judenjë, të pafe, dhe heretikë u konvertuan. Mrekullitë e jashtëzakonshme përforcuan fjalët e tij. Dy herë, çdo ditë, “kumbona e mrekullive” thërriste të sëmurët, të verbrit, të çalët për t’u shëruar. Mëkatarët më kokëfortë u bënë Shenjtër; duke folur vetëm spanjishten e tij amtare, ai kuptohej nga të gjithë. Proçesione me dhjetëmijë të penduar e ndoqën në mënyrë të përsosur. Kuvende, jetimore dhe spitale, u ngritën gjatë rrugës së tij. Mes të gjithave, përulësia e tij mbeti e thellë, e lujtja e vazhdueshme. Gjithmonë përgatitej me lutje para se të predikonte.

Sidoqoftë, një herë, kur një njeri i shtresës së lartë pritej të ishte prezent në predikimin e tij, e la pas dore lutjen para predikimit. Fisnikut nuk i kishte bërë edhe aq përshtypje diskutimi, i cili ishte përpunuar me shumë kujdes; po duke ardhur përsëri të dëgjonte Shenjtin, pa dijeninë e këtij të fundit, predikimi i dytë la një përshtypje të thellë në shpirtin e tij. Kur Shën Vincenti dëgjoi për ndryshimin, theksoi se në predikimin e parë kishte qenë Vincensi ai që kishte predikuar, ndërsa në të dytin, Jezu Krishti.

Ai ra i sëmurë në Vannes, Britani, dhe mori kurorën e lavdisë së përjetshme në vitin 1419.

Meditim – “Çfarëdo të bësh,” tha Shën Vincenti, “mos mendo për veten, por për Zotin.” Në këtë frymë ai predikonte, dhe Zoti foli nëpërmjet tij; në këtë frymë, nëse dëgjojmë me kujdes, do të dëgjojmë zërin e Zotit.

4 Maj – Shën Monika

Jeta e Shën Monikës

Monika, nëna e Shën Agustinit, lindi në vitin 332. Ajo ishte një vajzë e pafajësisë dhe devotshmërisë së veçantë. Monika u martua me Patritin, një pagan dhe ajo iu përkushtua menjëherë konvertimit të tij, duke u lutur gjithmonë për të dhe duke fituar nderimin dhe dashurinë e tij me shenjtërinë e jetës së saj dhe me durimin e saj të dashur. Ajo u shpërblye duke e parë të pagëzuar një vit para vdekjes së tij. Kur djali i saj Agustini humbi në besim dhe sjellje, lutjet dhe lotët e saj ishin të pandërprera. Një herë ajo iu përgjërua një ipeshkvi të ditur që ai të fliste me djalin e saj dhe ta sillte atë në një mendje më të mirë, por ai nuk pranoi. Megjithatë, duke qenë dëshmitar i lutjeve dhe lotëve të saj, ai e urdhëroi të kishte guxim; sepse fëmija i atyre lotëve nuk mund të humbasë. Duke shkuar në Itali, Agustini mundi për një kohë të çlirohej nga këmbënguljet e nënës së tij; por ai nuk mundi t’i shpëtonte lutjeve të saj, të cilat e ndoqën atë si pravani i Zotit. Ajo e ndoqi atë në Itali dhe atje, nga konvertimi i tij i mrekullueshëm, pikëllimi i saj u shndërrua në gëzim. Në Ostia, gjatë udhëtimit të tyre për në shtëpi, ndërsa Agustini dhe nëna e tij, të ulur buzë një dritareje, duke biseduar për jetën e të bekuarit, ajo u kthye nga ai dhe i tha: “Bir, nuk ka asgjë për mua tani në këtë jetë. Çfarë do të bëj tani e pse jam këtu, nuk e di. E vetmja arsye që më nxiti të dëshiroja të qëndroja pak më gjatë në këtë jetë ishte që të mund të të shihja ty si një të krishterë Katolik para se të vdisja. Zoti më dhuroi shumë më shumë duke parë se si refuzove kënaqësitë e kësaj bote që të bëhesh shërbëtori i Tij.” Disa ditë më pas ajo vdiq në vitin 387.

Meditim – Është e pamundur të vendosësh ndonjë kufi për atë që mund të bëjë lutja ngulmuese. Ajo i jep njeriut një pjesë nga Fuqinë Hyjnore. Shpirti i Shën Agustinit qëndronte i lidhur në zinxhirët e herezisë dhe të papastërtisë, që të dyja ishin bërë prej një zakoni të gjatë të pandreqshëm. Ata u thyen nga lutjet e nënës së tij.