Muaji i Zemrës së Shenjtë të Krishtit, P. Enjell Sereqi S.J. - Dita e Katërmbëdhjetë
Urata e Gatimit
Une po besoj me nji fee t’gjaallë se jam para madhniis sate, o Zoti i em, eja o Shpiirtë e Korpë per me i dalë para per me e adhrue.
Po permyzem me ftyrë per dhee me pellkë t’zemres po t’adhuroi, o Zoti i emë e po t’a dii per ndeer per t’mira qi m’ke baa, maa shëndritë, po t’lutem, menden teme e m’a xejë zemren qi t’a njofë, t’a due e t’a ndieki per herë ma fort Zemren tande, o Jezu Krishti, qi jee rruga, e verteta e t’gjaalltit, n’gjitha kto t’mira e vyrtyre qi po m’i mson sidomos: GATIMI I PARE & DYTE (ma poshtë), e banë qi mos t’i kundershoi ma shëndritsinave tua, por t’pertrihem prore nder vyrtyte tui jetue krishtenisht t’mund des n’hiir t’andë. O Zoja e Bekueme m’ndimo per m’e ju pergjaa Birit t’andë t’hyjnueshmit. Shejti Jozef, Enjilli i Rois e t’gjith Sheitnit e Parrizit lutnije Zotin per mue.
Dita e Katërmbëdhjetë
Gatimi i Parë: Kujtoje Jezu Krishtin qi u difton Apostujve t’mirat e pastriis e t’virgjiniis; e sidomos se me ket vyrtyt i krishteni i pergjet Ejve
Gatimi i Dytë: Lype ndimen per me çmue e me e rujt pa e perlye, tu mos me i dhanë shkas tundimeve, por me i shutitë shpejtas ngaset n’punë t’liga.
Mendimi i Parë
Nji zamak i bardhë i rritun n’lulnajë t’myllun, qi me kullim t’gjethve e me eer t’kandshme i ngreh prej vedit syyt e gjith atynve, qi biin aty pari, asht bji shemtyr e zbeet e pastriis t’kësaj Zemer t’madhnueshme.
Jezu Krishti tu kenë vertetë i Biri i hyjnueshem, asht kroni i t’dliirtit; e pernjimend krue, pse porsi Zoti e gëzon krejtniin e plotniin, e t’tana vyrtyteve. Ky vyrtyt bashkë me t’gjitha tjerat kje dukue plotnisht n’Zemer t’Tij prej Birit t’Zotit, n’at çast qi u mishnue n’krahnuer t’Zojes s’Bekueme. Pastrija e tij praa asht kaq e pashoqe, saa as mendja e Ejve s’mundet kurr me e marrë vesht.
Larg kje perherë prej ksaj Zemer ç’do hije fajit, qi e perlyen e zhytron t’shkretin njeri. Mjeft me thanë se kjo asht e kullueme e shejte bashk me kullim e shejtnii t’Zotit; e per ket arsye Ati i gjithpushtetshëm gëzohet e kënaqet n’te per jetë t’jetës.
Gjith çka del prej kësaj Zemre asht e dliir, e si ti avitet i krishteni, s’ka se si mos me lakmue e mos me gëzue ket vyrtyt kaq t’bukur.
Sh’Njon Unjilltari, qi pos tanë Apostujve e pat fatmiren me mbajtë virgjiniin, u themelue edhe ma fort n’te si pshteti kryet permbi krahnuer t’Tij.
A dona mu mbajtë t’pastër gjithmonë? Ta ndeerojm me zell Zemren e Jezu Krishtit e per mrenda Sajë ta shkojm jeten tonë, e at herë sa do t’randa t’jeen tundimet e shejtanit, t’gjitha kena me i thye e kena me dalë pa e perlye shpirtin tonë.
Mendimi i Dytë
Per mu xee edhe ma fort n’ket vyrtyt, t’kqyrim se sa i ka hatrue i Lumi shpirtnat e kulluem. Kur desht mu ba njeri zgjodhi nji nanë jo pasanike kah gjaja, por kah shpirti fort e dliir e pa frymë mkatit. I desht hatri me pas n’tokë nji njeri, qi ti perkrahej si me kenë baba i Tij, zgjodhi Sh’Jozefin t’paster. Porsaa leu, desht me kenë adhrue porsi Zot i vertetë, e nder sa prajtnorë t’Betlemit, thrret bariit t’pa t’keq, e gëzon tu e pa pafajninë e tyne.
Mjeft me thanë qi ka diftue maal shumë per shpirtna t’dliir; hera herë ju duk i pashëm e me nji dashtnii t’posaçme, i muer ngrykë e ju dha lirimin me ulë kryet n’Zemer t’Vet. Shkurt maa ata, qi e kanë ruej zamakun e virgjniis t’paprekun, i ka fort n’pelqim e per zemer.
E na si e kena çmue pastriin?
Shpesh ankohena se permrenda nesh gjindena n’nji luftë t’rrebtë e t’padaame; aspak s’kena udhë me ba ket ankim mbasi na e kena fajin: po pse i apim aq lirim shiseve t’trupit tonë, sidomos syve? Pse s’ja veem frenin vedit n’t’prekun? Pse nepna mbas madhshtiiet n’t’veshun e n’t’mathun? Pse e marrim kaq me t’mirë korpin tonë e e llastojm gjithsesi? Pse si bimë mrapa vedit tu thanë uratë e tu marr shpesh sakramendet? E praa ta diim se ky soj tundimit, si na mson Jezu Krishti, nuk shtrohet veç se me uratë e me shterngim.
Ta terezisim vedin e trimnisht ti bajm disa premtime t’forta, tu u porositë Zemërs s’Jezu Krishtit per me mujt me i ndejë n’fjalë.
Mendimi i Tretë
Ven re lumniin, t’cillen Zoti ka me ja falë shpirtnave t’dlirë, e n’nji mëndyrë ma t’zgjellun atyne qi pa praa e kan mbajtë virgjniin e vet. Sh’Njoni kallxon n’Apokalips, qi pa n’vedim nji vister t’gjatë shpirtnash rrethue prej nji ditet fort t’madhe, after Selijes t’Shelbuesit tonë. Prej t’kajtunit t’ksaj hijeshi pveti se kush ishin ata shpirtna aq t’bukur. Nji zaa i pergjegji se ishin t’dlirtiit, qi kishin ruejt virgjniin. E n’at çast duel prej asaj vistret nji kangë kaq e kandshme, sa me ngushllue marë Parrizin, e veç kto fatmirë mujshin me këndue.
Po çka do me thanë qi kta shpirtna gjinden kaq ngjet Krishtit e e këndojn ket kangë t’kandshme? Do me thanë se virgjinat, mbasi n’ket jetë kan ndjekë ma fort se tjerët t’Lumin, qi asht kroni i pastriis e virgjniis, kan me gëzue nji lumnii t’pashoqe e kan me kenë si mbëkams t’nderueshëm tu e marrë mrapa Krishtin gjithku t’shkojn.
Zemra e tyne ka me gufue prej gazmendit, e do ta shfrejn tu këndue at kangë me t’cillen pa praa i falen ndeers per ket dhantii kaq t’madhe.
O lexues i dashtun, qi po e kujton ket vertetsi, t’lutem perbuzi msimet e shekullit, t’cillat e bajn n’asgja pastriin e virgjniin shejte; por ti, shëndritë prej kso dritet, mbas tashit mbaje gjithmonë n’at pah sikuer sot e ke marrë vesht, e sikuer ke me e hatrue ti vetë n’fill t’mordes.
Urata
O Jezu, pastrija e pambarueme, Ti fort m’ke dashtë tu u denjue me e bashkue n’Kungim Korpin Tand virgjin me ket temin, qi ka kenë sa herë perlye nder gjith farë mkatesh t’ndyeta! Si ke mujt mu denjue per me xanë vend n’ket trup tem, qi e kam shnjerzue ma zi se nji shtasë me shumë punë t’marrshme?
Oh sa i mirë je, o Shelbuesi em! Une sot per me ta diit Ty t’miren, po ta fali korpin e gjith zemren teme: Ti shejtnoi; kulloi po t’lutem dishiret e efshimet e mija: Shpirti i Krishtit n’shejtno mue; uji i krahnorit t’Krishtit m’pastro mue. O kroni i pastriis, o shujta e zgjedhun e Parrizit, sa herë ma ke dhanë vetveten n’ket sakramend dashtnijet, t’lutem mos kjoftë thanë me t’harrue ma, por t’binë nder mend se jam pjesa jote e pra m’ndihmo qi mos t’zhytem mbas sodi n‘kurrnji mkat dhuunet. Ne m’tundoftë shejtani, Ti m’del zot. M’msheh, po t’lutem, n’Zemer Tande, qi asht vendi i parrezikshëm e prej Sajë s’ka me mujt anmiku me e da shpirtin tem, i cilli kjoftë i yti sot e per jetë t’jetës.
Lulja e Shpirtit
Ven re a ke n’shpi ndoj liber a ndoj gja send tjeter, qi mundet me tu ba shkas per me perlye pastriin: per hater t’Zemërs s’Jezu Krishtit trete faret.
Zhgjetorja
Falma o Krishti, t’dlirtiit shejt.
Krishti i dashtun ndezë n’dashtnii
Ban qi t’jem i dliir unjii
Ndollia
Lexojm n’Elçi t’vitit 1869, se nji djalë n’Tirol t’Tedeshkut e shkote veten e vet si a ma zii, tu e shtye vedin pa kurr farë frenit n’do punë t’turpnueshme. Shum kush, qi ja dote t’miren e sidomos rrfyesi, e qortote qi ta ndalte at hov kahë mkati e i shkreti pergjegjte si tu qeshë: “S’kam si e shterngoj vedin, pse s’mundem kurrsesi me ja dalë.” N’at vjetë prej mrapshtinave t’veta u smue keqas fort e shpejt shkoj n’rrezik t’jetës. Nji meshtar, qi bukur mirë e njifte gjendjen e zez t’kti djalit, shkon me e pa e tu bisedue e qiti fjala fjalen permbi perkushti t’Zemers s’Jezu Krishtit, e prifti shkurtas i tha: “Ne e kapsh, o bir, ket perkushti, per t’vertetë ke me gjetë dobi t’madhe kah shpirti, e ndosha edhe kah korpi.” Prej ktij qortimit ju mush mendja djalit e premtoi qi per ditë kishte per t’thanë me t’xeet disa uratë n’lavd t’ksaj Zemer.
S’vonoj e liga me ju daravitë e filloj pak ka pak me ju pertrii shëndeti, e me ket perkushtii ju larguen edhe ato ngasa t’forta, t’cillat para ândet e theshin aq vrantas, sa mos me i pa mjet vedit. Ç’m’at ditë s’pat ma kundershtim me shkue jeten e vet t’dliir e t’pafaj.
Ky fatlum desht me e qitë ket ndeer dyfishe n’Elçi hem per falenderim t’Zemers s’Jezu Krishtit, hem me msue sidomos masen e re, qi ta marrin vesht nji here se kjo perkushti ep edhe ndiim e trimnii t’posaçme per me i shtrue t’tana tundimet e flligta.