Jeta e Shën Kollit
Nikolla lindi në qytetin e famshëm të Patarit në Like. Që fëmijë ai agjëronte çdo të mërkurë dhe të premte dhe këtë praktikë e mbajti gjatë gjithë jetës së tij. I mbetur jetim që i vogël, ai ua shpërndau pasuritë e tij të varfërve. Një shembull i bamirësisë së tij të mrekullueshme është rasti kur ai u erdhi në ndihmë tre vajzave, virtyti i të cilave po rrezikohej nga varfëria duke siguruar një shumë parash të mjaftueshme për to.
Pasi iu dorëzua tërësisht shërbimit të Perëndisë, ai u nis për në Palestinë, që të mund të vizitonte dhe të nderonte vendet e shenjta. Gjatë këtij pelegrinazhi, ai u paratha marinarëve gjatë nisjes, megjithëse qiejt dhe deti atëherë ishin të qetë, se po vinte një stuhi e frikshme. Pas një kohe shumë të shkurtër filloi stuhia dhe në habi të të gjithëve ai e ndaloi atë me lutjet e tij.
Pelegrinazhi i tij përfundoi, ai u kthye në shtëpi, duke u dhënë të gjithë njerëzve shembullin e shenjtërisë më të madhe. Ai shkoi, me frymëzim nga Zoti, në Mirë, e cila sapo kishte humbur ipeshkvin e saj, dhe ipeshkvinjtë e krahinës ishin mbledhur për të zgjedhur një pasardhës. Ndërsa ata po mbanin këshillin elektoral, atyre u tha nga një zbulesë nga qielli, se duhet të zgjidhnin atë që të nesërmen do të hynte i pari në kishë, emri i tij ishte Nikollë.
Në të nesërmen kur e gjetën Nikollën të priste në derën e kishës, e morën dhe, për kënaqësinë e jashtëzakonshme të të gjithëve, e bënë ipeshkëv të Mirës. Gjatë episkopatës së tij, ai kurrë nuk dështoi në virtytet e kërkuara të një ipeshkvi; dëlirësinë, të cilën ai në të vërtetë e kishte ruajtur gjithmonë, seriozitetin, këmbënguljen në lutje, abstenimin, bujarinë dhe mikpritjen, butësinë në këshilla, ashpërsinë në qortim.
Ai mori pjesë në Këshillin e Nikesë, në të cilin herezia ariane u dënua. Pas kthimit në vendin e tij, ai vdiq një vdekje e shenjtë në Mirë. Trupi i tij u transferua më vonë në Bari nga ku vazhdon të bëje mrekulli të panumërta.
LAJMTARI I ZEMRËS T’J. KRISHTIT 1914
Sikuer e xaam per Shqyptare njat familje, qi tash ndoj faqe njerit ka xanë vend nder ne, ashtu e xaam per Shqyptar edhe Shejtin Shen Kollë me Shnda Nduen e me Sh’Gjergjin, t’cillët tash qinda e qinda vjet janë ngulë me emen e me nderna t’veta n’dhe tonë.
Emni i ktyne tre Shejtnave ndihet e nderohet deri nder ksollat ma t’largta e t’shperndamuna neper pyje e male tona. E Shen Kollin e ka n’hater edhe Myslimani Shqiptar.
…
Qiri i Shen Kollit na shndritë menden e terratisun e na zbuttë zemren e pezmatueme. Po at qiri per çka e ndezë ti? Ti e ndezë me ja diftuemun Shen Kollit dashtniin e bardhniin e dritës, qi po thue se e kee me Zotin e me shoqin. Aj qiri nuk lshon dritë paa u shkrii; ashtu nuk mundemi na me ja diftuemun shoqit tonë bardhniin e zemres, pa u shkri pernjiheri per te me fjalë e me vepra dashtniet.
O Mysliman Shqyptar, n’mos i paç n’zemer kto ndjesina, Shën Kollin mos e permend ma. E ti, o i Krishtenë Shqyptar, n’kjoftë se s’po zbute, fike at qiri, se ndryshej rren.