Origjina e Rruzares - Nga Shën Louis Marie Grignion De Montfort
Meqenëse Rruzarja përbëhet, kryesisht nga Ati ynë dhe Të Falem Mari, ajo ishte pa dyshim lutja e parë dhe devocioni kryesor i besimtarëve dhe ka qenë në përdorim gjatë gjithë shekujve, që nga koha e apostujve dhe dishepujve e deri më sot.
Megjithatë, vetëm në vitin 1214, Kisha e mori Rruzaren në formën e saj aktuale dhe sipas metodës që përdorim sot. Kishës iu dha nga Shën Dominiku, i cili e kishte marrë nga Virgjëresha e Bekuar si një mjet për konvertimin e albigjenëve dhe mëkatarëve të tjerë.
Unë do t’ju tregoj historinë e saj, e cila gjendet në librin shumë të njohur De Dignitate Psalterii, të të Bekuarit Alan de la Roche.
Shën Dominiku, duke parë se rëndesa e mëkateve të njerëzve po pengonte konvertimin e albigjenëve, u tërhoq në një pyll afër Toulouse, ku u lut vazhdimisht për tre ditë e tre netë. Gjatë kësaj kohe ai nuk bëri gjë tjetër veçse dihatej dhe bëri pendesa të ashpra për të qetësuar zemërimin e Hyjit deri sa trupi i tij u plagos dhe në fund ai ra në koma.
Në këtë moment, Zoja jonë iu shfaq atij, e shoqëruar nga tre engjëj, dhe ajo tha: “I dashur Dominik, a e di se cilën armë Trinia e Shenjtë dëshiron të përdorë për të reformuar botën?” “Oh, Zoja ime,” u përgjigj Shën Dominiku, “ti e di shumë më mirë se unë, sepse pas Birit tënd Jezu Krishtit ke qenë gjithmonë instrumenti kryesor i shpëtimit tonë”.
Atëherë Zoja u përgjigj: “Unë dua që të dish se, në këtë lloj lufte, arma kryesore ka qenë gjithmonë Psalteri Engjëllor, i cili është guri i themelit të Testamentit të Ri. Prandaj, nëse dëshiron të arrish këta shpirtra të ngurtësuar dhe tja fitosh ata Hyjit, prediko Psalterin tim.”
Kështu ai u ngrit, i ngushëlluar dhe i djegur nga zelli për konvertimin e njerëzve në atë zonë, u nis drejt për në katedrale. Menjëherë engjëjt e padukshëm i ranë kambanave për të mbledhur njerëzit së bashku dhe Shën Dominiku filloi të predikonte.
Në fillim të predikimit të tij, shpërtheu një stuhi e tmerrshme, toka u drodh, dielli u errësua dhe pati aq shumë bubullima dhe vetëtima sa të gjithë u frikësuan shumë. Frika e tyre ishte edhe më e madhe kur, duke parë një foto të Zojës sonë të ekspozuar në një vend të dukshëm, e panë atë të ngrinte krahët drejt qiellit tre herë duke kërkuar hakmarrjen e Zotit ndaj tyre nëse nuk do të ktheheshin në besim, për të ndryshuar jetën e tyre dhe për të kërkuar mbrojtjen e Nënës së Shenjtë të Zotit.
Zoti deshi që me anë të këtyre dukurive të mbinatyrshme të përhapte përkushtimin e ri të Rruzares së shenjtë dhe ta bënte atë më të njohur.
Më në fund, me lutjen e Shën Dominikut, stuhia mori fund dhe ai vazhdoi predikimin. Aq me zjarr dhe bindshëm e shpjegoi ai rëndësinë dhe vlerën e Rruzares sa pothuajse të gjithë njerëzit e Toulouse filluan ta lusnin atë dhe hoqën dorë nga besimet e tyre të rreme. Në një kohë shumë të shkurtër u pa një përmirësim i madh në qytet; njerëzit filluan të jetonin një jetë të krishterë dhe hoqën dorë nga zakonet e mëparshme të këqija.
I frymëzuar nga Shpirti i Shenjtë, i udhëzuar nga Virgjëresha e Bekuar si dhe nga përvoja e tij, Shën Dominiku predikoi Rruzaren gjatë gjithë jetës së tij. Ai e predikoi atë me shembullin e tij, si dhe me predikimet e tij, në qytete dhe në fshatra, njerëzve të nivelit të lartë dhe të ulët, përpara dijetarëve dhe të pashkolluarve, katolikëve dhe heretikëve.
Rruzarja, të cilën ai e thoshte çdo ditë, ishte përgatitja e tij para çdo predikimi dhe takimi i tij mirënjohës me Zojën tonë menjëherë pas predikimit.
Një ditë iu desh të predikonte në Notre Dame në Paris dhe ndodhi që ishte festa e Shën Gjon Ungjilltarit. Ai ishte në një kapelë të vogël pas altarit të lartë teksa përgatiste me lutje predikimin e tij duke thënë Rruzaren, siç bënte gjithmonë, kur Zoja jonë iu shfaq dhe i tha: “Dominik, edhe pse ajo që ke planifikuar të thuash mund të jetë shumë e mirë, unë po të sjell një predikim shumë më të mirë.”
Shën Dominiku mori në duar librin e Zojës, e lexoi me vëmendje predikimin dhe, pasi e kuptoi dhe meditoi mbi të, e falënderoi.
Kur erdhi koha, ai u ngjit në foltore dhe, përkundër ditës së festës, nuk përmendi Shën Gjonin përveçse tha se ishte gjetur i denjë për të qenë rojtari i Mbretëreshës së Qiellit. Ndër të pranishmit kishte teologë dhe njerëz të tjerë të shquar, të cilët ishin mësuar të dëgjonin fjalime të pazakonta dhe të lëmuara; por Shën Dominiku u tha atyre se nuk ishte dëshira e tij t’u jepte atyre një ligjëratë të ditur, të mençur në sytë e botës, por se ai do të fliste në thjeshtësinë e Shpirtit të Shenjtë dhe me fuqinë e tij.
Kështu ai filloi të predikonte Rruzaren dhe ua shpjegoi fjalë për fjalë “Të falem Marinë”, siç do t’ua bënte një grupi fëmijësh, dhe përdori ilustrimet shumë të thjeshta që ishin në librin e dhënë nga Zoja jonë.
I Bekuari Alan, sipas Kartagjenës, përmend disa raste të tjera kur Zoti ynë dhe Zoja iu shfaqën Shën Dominikut për ta nxitur dhe frymëzuar që të predikonte Rruzaren shumë më shumë për të zhdukur mëkatin dhe për të konvertuar mëkatarët dhe heretikët. Në një tjetër fragment Kartagjena thotë: “I Bekuari Alan tha se Zoja jonë iu shfaq atij, dhe pasi iu shfaq Shën Dominikut, i Biri i saj i Shenjtë iu shfaq dhe i tha: “Dominik, gëzohem kur shoh që nuk po mbështetesh në urtësinë tënde dhe se, në vend që të kërkoni lavdërimët boshe të njerëzve, ju po punoni me përulësi të madhe për shpëtimin e shpirtrave. Por shumë priftërinj duan të predikojnë me vrull kundër llojeve më të këqija të mëkatit që në fillim, duke mos kuptuar se përpara se një të sëmuri t’i jepet ilaç i hidhur, ai duhet të përgatitet duke u vendosur në gjendjen e duhur mendore për të përfituar vërtetë nga ajo. Kjo është arsyeja pse, para se të bëjnë ndonjë gjë tjetër, priftërinjtë duhet të përpiqen të ndezin dashurinë për lutjen në zemrat e njerëzve dhe veçanërisht dashurinë për Psalterin tim Engjëllor. Sikur vetëm të fillonin të gjithë ta thoshin dhe të ngulmonin në lutjen e saj, Zoti në mëshirën e Tij nuk do të refuzojë t’u japë atyre hirin e Tij. Kështu që Unë dua që ju të predikoni Rruzaren time.”
Të gjitha gjërat, edhe më të shenjtat, janë subjekt i ndryshimit, veçanërisht kur ato varen nga vullneti i lirë i njeriut. Vështirë të çuditemi, pra, që Vëllazëria e Rruzares së Shenjtë ruajti entuziazmin e saj fillestar vetëm për një shekull pasi u themelua nga Shën Dominiku. Pas kësaj ishte si një gjë e varrosur dhe e harruar.
Pa dyshim, gjithashtu, planet e liga dhe xhelozia e djallit ishin kryesisht përgjegjëse për neglizhencën e njerëzve kundrejt lutjes së Rruzares, dhe kështu bllokuan rrjedhën e hirit të Hyjit që ajo kishte tërhequr mbi botën.
Kështu, në 1349 Zoti ndëshkoi të gjithë Evropën me murtajën më të tmerrshme që ishte njohur ndonjëherë. Duke filluar nga lindja, ajo u përhap në të gjithë Italinë, Gjermaninë, Francën, Poloninë dhe Hungarinë, duke sjellë shkretim kudo që shkoi, sepse nga njëqind burra vështirë se një jetoi për të treguar “përrallën”. Qytetet e mëdha, qytezat, fshatrat dhe manastiret ishin pothuajse plotësisht të shkreta gjatë tre viteve që zgjati epidemia.
Kjo fatkeqësi e Zotit u pasua shpejt nga dy të tjera, herezia e Fshikulluesve dhe një skizëm tragjik në 1376.
Më vonë, kur këto sprova kaluan, falë mëshirës së Zotit, Zoja i tha të Bekuarit Alan që të ringjallte ish-vëllazërinë e Rruzares së Shenjtë. I Bekuari Alan ishte një nga Etërit Domenikanë në manastirin në Dinan, në Brittany. Ai ishte një teolog i shquar dhe një predikues i famshëm. Zoja e zgjodhi atë sepse, meqenëse Vëllazëria kishte filluar fillimisht në atë provincë, ishte e përshtatshme që një domenikan nga e njëjta krahinë të kishte nderin ta rithemelonte atë.
I Bekuari Alan e filloi këtë vepër madhështore në vitin 1460, pas një paralajmërimi të veçantë nga Zoti ynë. Një ditë kur ai po ofronte meshën, Zoti ynë, i cili dëshironte ta nxiste të predikonte Rruzaren e shenjtë, i foli atij nëpërmjet Hostes së Shenjtë. “Si mund të më kryqëzoni përsëri kaq shpejt?”. “Çfarë thatë, Zot?” pyeti i Bekuari Alan i tmerruar. “Ti më kryqëzove një herë më parë me mëkatet e tua,” u përgjigj Jezusi, “dhe unë me dëshirë do të kryqëzohesha përsëri në vend që Ati im të ofendohej nga mëkatet që keni kryer. Ju po më kryqëzoni përsëri tani, sepse keni të gjithë mësimin dhe mirëkuptimin. se ju duhet të predikoni Rruzaren e Nënës sime dhe nuk po e bëni. Nëse do të bënit vetëm këtë, do t’u mësoni shumë shpirtrave rrugën e drejtë dhe t’i largoni nga mëkati. Por ju nuk po e bëni këtë, dhe kështu jeni vetë fajtor për mëkatet që ata bëjnë”.
Ky qortim i tmerrshëm e bëri të Bekuarin Alan të vendoste solemnisht të predikonte Rruzaren pa pushim.
Zoja gjithashtu i tha atij një ditë për ta frymëzuar të predikonte Rruzaren gjithnjë e më shumë: “Ti ishe një mëkatar i madh në rini, por unë mora hirin e kthimit tënd nga Biri im. Sikur një gjë e tillë të ishte e mundur, do më ka pëlqyer të kem kaluar të gjitha llojet e vuajtjeve për të të shpëtuar, sepse mëkatarët e kthyer në besim janë një lavdi për mua. Dhe këtë do ta kisha bërë edhe për t’ju bërë të denjë të predikoni Rruzaren time larg e gjerë.”
Shën Dominiku gjithashtu iu shfaq të Bekuarit Alan dhe i tregoi për rezultatet e shkëlqyera të shërbimit të tij: ai kishte predikuar Rruzaren pa pushim, predikimet e tij kishin dhënë fryte të mëdha dhe shumë njerëz ishin kthyer në besim gjatë misioneve të tij.
Ai i tha të Bekuarit Alan: “Shiko çfarë rezultatesh të mrekullueshme kam pasur nëpërmjet predikimit të Rruzares. Ju dhe të gjithë ata që e doni Zojën tonë duhet të bëni të njëjtën gjë, në mënyrë që, me anë të kësaj praktike të shenjtë të Rruzares, t’i tërheqni të gjithë njerëzit në disiplinën e vërtetë të virtyteve.”
Pra, shkurtimisht, kjo është historia e mënyrës se si Shën Dominiku themeloi Rruzaren e shenjtë dhe sesi i Bekuari Alan de la Roche e rithemeloi atë.
Që nga koha kur Shën Dominiku themeloi përkushtimin ndaj Rruzares së shenjtë e deri në kohën kur i Bekuari Alan de la Roche e rithemeloi atë në 1460, ajo është quajtur gjithmonë Psalteri i Jezusit dhe Marisë. Kjo është për shkak se ka të njëjtin numër të “Të Falem Mari” sa ka psalme në Librin e Psalmeve të Davidit. Meqenëse njerëzit e thjeshtë dhe të paarsimuar nuk janë në gjendje të thonë Psalmet e Davidit, Rruzarja konsiderohet po aq frytdhënëse për ta sa Psalteri i Davidit është për të tjerët.
Që kur i Bekuari Alan de la Roche e rithemeloi këtë përkushtim, zëri i njerëzve, që është zëri i Zotit, i dha emrin Rruzare, që do të thotë “kurora e trëndafilave”. Kjo do të thotë se sa herë që njerëzit thonë me përkushtim Rruzaren, ata vendosin mbi kokat e Jezusit dhe Marisë 153 trëndafila të bardhë dhe 16 trëndafila të kuq. Duke qenë lule qiellore, këta trëndafila nuk do të zbehen kurrë dhe as nuk do të humbasin bukurinë e tyre.
Zoja e ka miratuar dhe konfirmuar këtë emër të Rruzares; ajo u ka treguar disa njerëzve se çdo herë që thonë një Të Falem Mari, i japin asaj një trëndafil të bukur dhe se çdo rruzare e plotë i bën asaj një kurorë trëndafilash.
Pra, Rruzarja e plotë është një kurorë e madhe me trëndafila dhe çdo rruzare prej pesë dekadash është një kurorë e vogël me lule ose një kurorë e vogël me trëndafila qiellorë të cilën ne e vendosim mbi kokat e Jezusit dhe Marisë. Trëndafili është mbretëresha e luleve, dhe kështu Rruzarja është trëndafili i devocioneve dhe më i rëndësishmi.